ویژگی های کودکان تیزهوش
افراد با هوش کسانی هستند که ضریب هوشی شان از حد عادی مقداری بالاتر است. هوش بهر بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ را «سرآمد» و از ۱۳۰ به بالا را «باهوش» می گویند.
کودکان تیز هوش از جمله نعمت هایی هستند که در جامعه ما متولد می شوند، رشد می کنند و نقش مهمی در توسعه ی کشور دارند. برای آشنایی بیشتر با ویژگی های این کودکان و نحوه ی تربیت آنها، خواندن مطالب زیر می تواند سودمند باشد.
در اینجا به بعضی از ویژگی هایی که در غالب کودکان تیزهوش در سنین قبل از مدرسه قابل مشاهده است و می تواند برای پدران و مادران تا حدودی ملاک ارزیابی قرار بگیرد به شرح زیر اشاره می شود:
۱ – استفاده از خزانه لغات وسیع و بکارگیری صحیح کلمات در سنین کودکی.
۲ – مهارت زبان و بکاربردن جملات کامل و توانایی ساختن و گفتن داستان در سنین کم.
۳ – علاقه در مشاهده دقیق و کنجکاوانه و زیرکانه و به خاطر سپردن مشاهدات و اطلاعات و موضوعات مورد مشاهده.
۴ – علاقه مندی به کتاب و اطلس ها و دایرةالمعارف و مجلات مختلف و ...
۵ – توجه و علاقه به ساعت ها و تقویم ها در سنین کم.
۶ –توانایی تمرکز فکری روی موضوع خاصی به مدت طولانی تر از دیگر همسالان خود.
۷ – علاقه و توانایی و مهارت فوق العاده در نقاشی، موسیقی و دیگر کارهای هنری.
۸ – توجه و کشف رابطه علت و معلولی در سنین کودکی.
۹ – رشد توانایی خواندن در سنین کودکی (قبل از مدرسه)
۱۰ – رشد و توسعه علایق متنوع.
تعریف هوش از نظر علمی
بیشتر صاحب نظران در تعریف هوش می گویند: «توانایی در مسایل و انطباق آن با شرایط تغییر یابنده ی محیطی». افراد باهوش کسانی هستند که می توانند مسایل و مشکلات جاری را به راحتی حل و فصل کنند و خود را با محیط به گونه یی انطباق دهند که کارها را به خوبی پیش ببرند.
حدود نود درصد مردم جامعه دارای ضریب هوشی بین ۹۰ تا ۱۱۰ هستند که به آن «هوش طبیعی» گفته می شود.
به هوش بین هفتاد تا نود درصد نیز «هوش مرزی» می گویند؛ یعنی مرز بین هوش طبیعی و عقب ماندگی ذهنی، پایین تر از آن نیز «عقب ماندگی ذهنی» است که درجه های خفیف، متوسط و شدید دارد.
افراد دارای هوش مرزی می توانند دوره ی ابتدایی را در مدارس عادی با سختی سپری کنند، اما گذر آنها از دوره ی ابتدایی به دوره ی متوسط کار دشواری است.
کودکان دارای عقب ماندگی خفیف ذهنی که دارای هوش بهر بین ۵۰ تا ۷۰ هستند، می توانند در مدارس استثنایی دوران ابتدایی را با زحمت پشت سر بگذارند، اما بیشتر از آن قادر به پیشرفت نیستند. البته به تعداد افراد دارای هوش مرزی و عقب مانده ی ذهنی، افراد باهوش، هوشمند و نابغه هم هستند، یعنی کسانی که ضریب هوشی شان بین ۱۱۰تا ۱۲۰ است.
افراد با هوش کسانی هستند که ضریب هوشی شان از حد عادی مقداری بالاتر است. هوش بهر بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ را «سرآمد» و از ۱۳۰ به بالا را «باهوش» می گویند.
مطالعات انجام شده پیرامون ویژگی های عمومی کودکان تیزهوش حاکی از آن است که خصیصه های رفتاری زیر عموماً در نزد کودکان تیزهوش قابل ملاحظه است.البته باید توجه داشت که تمامی این ویژگی ها در گروه کودکان تیزهوش مشاهده می شود، اما ممکن است همه ویژگی ها نزد تک تک کودکان تیزهوش دیده نشود.
به عبارت دیگر برخی از ویژگی هایی که بدان اشاره می کنیم در نزد عده ای از کودکان بسادگی مشهود نباشد.
با توجه به توضیحات فوق در اینجا اهم ویژگی های کودکان و دانش آموزان تیزهوش را بیان می کنیم:
۱- برخورداری از بهره هوشی بالاتر از متوسط کودکان تیزهوش از نظر بهره هوشی به طور قابل ملاحظه ای یا معنی داری بالاتر از همسالان خود قرار دارند. به همین دلیل کودکان تیزهوش عموماً زودتر از همسالان خود قادر می شوند راه بروند، حرف بزنند، یاد بگیرند، بخوانند و بنویسند و ...
۲ – برجستگی خاص در یادگیری مطالب کوکان تیزهوش خیلی سریه یاد می گیرند، از قدرت ادراک بسیار خوبی برخوردارند و برخلاف کودکان عقب مانده ذهنی ، به جای اینکه موضوعی را مرحله به مرحله بیاموزند ، با سرعت قابل توجهی مساله مورد نظر را درک می کنند . به عبارت دیگر مطالب را سریعتر از دیگران می آموزند و مسائل ارائه شده را با سرعت حل می کنند .
۳ – حافظه قوی کودکان تیزهوش از قدرت فوق العاده حافظه بهره مند هستند . این کودکان مطالب یا موضوعاتی را که مورد توجهشان قرار می گیرد با سرعت و دقت خارق العاده ای به ذهن می سپارند .
۴ – پرانرژی بودن کودکان تیزهوش از انرژی فوق العاده ای برخوردار هستند و غالباً نسبت به سایر کودکان و والدینشان نیاز کمتری به خواب دارند .
۵ – قدرت تخیل این کودکان از تخیلات بسیار روشنی برخوردارند و ممکن است همبازیهای متعدد خیالی داشته باشند .
مقاله کامل را از بخش پیوست دریافت کنید.