آموزش ریاضی پیش‌دبستان و دبستان از راه فعالیت‌ها و بازی‌های تجسمی و آزاد
فعالیت ها و بازی‌های تجسمی به دو گروه تجسمی آزاد و خلاق و تجسمی ساختارمند بخش می شوند. فعالیت‌ها و بازی‌های تجسمی آزاد و خلاق آن گروه از فعالیت ها و بازی ها هستند که هیچ نقشه از پیش تعیین شده‌ای به جز طرح موضوع یا ایده آن‌ها را محدود نمی‌کند. در این بازی‌ها و فعالیت کودک می‌تواند ایده و موضوع را بگیرد و هر آن چه دوست دارد برای خود خلق کند. برای همین در یک کلاس یا کارگاهی که ده کودک ایده ساخت آدمک یا خانه می‌گیرند هر کدام با توجه به گرایش و ساخت ذهنی خود آن آدمک یا خانه را می‌سازند و تزیین می‌کنند. یکی ممکن است آدمک را مو بلند یکی ممکن است بدون مو و دیگری با موهای رنگی‌رنگی بسازد. یکی ممکن است کله آدمک را بزرگ و اغراق آمیز بگیرد دیگری ممکن است با تن یا اندام‌های او این کار را بکند.
در آموزک بخوانید: آموزش ریاضی به کودکان از راه بازی‌های دوخت و برش و کلاژ
فعالیت‌ها و بازی‌های تجسمی آزاد و خلاق از جنبه ایده و موضوعی هیچ محدودیتی ندارد. به پهنای گسترده جهان می‌توان برای آن ایده و موضوع داشت و کودکان را تشویق به فعالیت و بازی در این حوزه کرد. برخی از ایده ها و موضوع هایی که می‌تواند برای کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی جالب باشد از این گروه‌اند:
- ساخت آدمک از هر شکل و هر نوعی
- ساخت ربات های گوناگون از هر شکل و نوعی
- ساخت حجم جانوران از هر شکل و نوعی
- ساخت سازه‌های ساختمانی از هر شکل و نوعی
- ساخت ماشین‌ها و دستگاه‌های صنعتی از هر شکل و نوعی
- ساخت خودروها، کشتی و هواپیما از هر شکل و نوعی
- ساخت درختان و گیاهان از هر شکل و نوعی
- ساخت ایده‌های فضایی از هر شکل و نوعی
- .....
سودمندی‌های فعالیت‌ها و بازی‌های تجسمی آزاد و خلاق بسیار گسترده است و اما مهم‌ترین سودی که کودکان از درگیر شدن با این فعالیت‌ها و بازی‌ها در ارتباط با رشد ریاضی و دانش‌های دیگر.
در آموزک بخوانید: آموزش ریاضی پیش‌دبستان و دبستان از راه بازی‌ها و نمایش‌های وانمودی
ویژگی ساخت: دوبعدی و حجمی، آدم و ربات
مراحل ساخت: ساده (برای کودکان پیش دبستانی)، پیچیده‌تر (برای کودکان سال نخست دبستان)
شمار مشارکت‌کنندگان
فردی شامل یک کودک و یک تسهیل‌گر
چند کودک + تسهیل‌گر
ساخت آدمک از مواد بازیافتی
هدف: آموزش ریاضی چندحسی به کودکان پیش‌دبستانی و سال نخست دبستان.
کارکرد: تقویت ریزحرکت ها و مهارت ساخت کاردستی، درک و شناخت از شمار هریک از اندام‌های انسانی، گسترش زبان عمومی و زبان ریاضی، گسترش گنجینه و دایره واژگانی. ساخت این کاردستی نیاز به تسهیل‌گر و مربی دارد.
روش گفت‌وگویی پیش از ساخت کاردستی: گفت‌وگوی باز درباره اندام‌های انسان مانند داشتن دو دست و دو پا و تفاوت آن با اندام‌های جانوران (شباهت ها و تفاوت ها) و گفت‌وگو درباره مواد مورد نیاز برای ساخت یک آدمک مقوایی یا پلاستیکی.
در آموزک بخوانید: آموزش ریاضی پیش‌دبستان و دبستان از راه بازی با تاس
روش ساخت:
مرحله آمادگی: ابتدا با کمک کودکان مواد بازیافتی مانند جعبه مقوایی، لوله مقوایی، دورچین و دورریز پارچه، و نخ کاموا و در بطری یا خود بطری‌های پلاستیکی را در یک سبد گرد بیاورید.
در آموزک بخوانید: درک کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی از هندسه توپولوژیک (کشسانی یا مکان محور تا هندسه اقلیدسی)
تهیه مواد سازنده و افزارها مانند: چسب، قیچی و رنگ‌های مناسب یا گیاهی
روش گام به گام: برای این که توالی ریاضی یا پرسانه‌گشایی (حل مسئله) را به کودکان بیاموزید می‌توانید با آوردن یک دفتر و تهیه یک گزارش مشترک مراحل ساخت را یک به یک بنویسید. برای نمونه به کودک بگویید تا تنه‌ی آدمک ساخته نشود نمی‌توان دست‌ها یا پاهای او را چسباند.
یا این که ابتدا باید سر و دست‌ها و پاها را جداگانه بسازیم و بعد آن‌ها را به هم بچسبانیم.
برای سر اگر نیاز است که آدمک مو داشته باشد باید برای آن نخ‌های کاموایی مناسب و به اندازه داشته باشیم.
این که آیا می‌خواهیم سن آدمک‌مان چه باشد. پیر باشد جوان باشد همه می‌تواند در ابتدا روی آن تصمیم‌گیری کنیم.
ساخت خانه مقوایی از مواد بازیافتی
هدف: آموزش ریاضی چندحسی به کودکان پیش‌دبستانی و سال نخست دبستان
کارکرد: تقویت ریزحرکت‌ها و مهارت ساخت کاردستی، درک و شناخت از اجزای ساخت یک خانه به ویژه شکل‌های اصلی مانند سقف شیب‌دار یا ساده، دیوارها و پنجره‌ها، شکل در، گسترش زبان عمومی و زبان ریاضی، گسترش گنجینه و دایره واژگانی واژگان در پیوند با ساخت و ساز خانه و شکل های ریاضی.
در آموزک بخوانید: آموزش ریاضی پیش‌دبستان و دبستان از راه فعالیت‌ها و بازی‌های تعادلی مهارت های حرکتی ایستا و مهارت‌های حرکتی پویا
واژگان پرکاربرد: خانه، در، پنجره، دیوار، کف، سقف، پایین و بالا، توی، بیرون ، گردک، سه گوشه، چهارگوشه، اندازه، کوچک و بزرگ، معمار و بنا.
ساخت این کاردستی نیاز به تسهیل‌گر و مربی دارد.
روش گفت‌وگویی پیش از ساخت کاردستی: گفت‌وگوی باز درباره‌ی ساخت خانه و انواع آن. تفاوت خانه‌های شیب‌دار و سقف ساده و علت وجودی آن (شباهت ها و تفاوت ها) و گفت‌وگو درباره مواد مورد نیاز برای ساخت خانه مقوایی.
ویژگی ساخت: دوبعدی ساده و حجمی با درجه پیچیدگی متناسب با توان درک کودکان دبستانی.
مراحل ساخت: ساده (برای کودکان پیش دبستانی)، پیچیده‌تر (برای کودکان سال نخست دبستان)
شمار مشارکت کنندگان:
شامل یک کودک و یک تسهیل‌گر یا چند کودک + تسهیل‌گر
روش ساخت:
مرحله آمادگی: ابتدا با کمک کودکان مواد بازیافتی مانند جعبه مقوایی، در صورت نیاز چوب های کوچک و آن چیزی که برای تزیین خانه نیاز است را در یک سبد گرد بیاورید.
در آموزک بخوانید: آموزش ریاضی پیش‌دبستان و دبستان از راه فعالیت‌ها و بازی‌های شناخت زمان
تهیه مواد سازنده و افزارها مانند: چسب، قیچی و رنگ‌های مناسب یا گیاهی.
روش گام‌به‌گام: برای این که توالی ریاضی یا پرسانه‌گشایی (حل مسئله) را به کودکان بیاموزید می توانید با آوردن یک دفتر و تهیه یک گزارش مشترک مراحل ساخت یک خانه را یک به یک بنویسید. برای نمونه به کودک بگویید برای ساخت خانه ابتدا نیاز به نقشه است. نقشه ی ساخت خانه بسیار مهم است. این که ما باید چه طور خانه را نقشه بریزیم که دسترسی به همه بخش‌های آن آسان و حساب شده باشد.
در مراحل ساخت ابتدا باید دیوارها را رنگ کرد، یا جای پنجره و درها را درآورد و بعد آن‌ها را کنار هم نصب کرد و چسباند.
لینک کوتاه