بازی کردن در طبیعت چه اهمیتی دارد؟
طبیعت در هوایی که تنفس می‌کنیم، جاری است. از گودال آب روی زمین و برگ روی یک بوته تا سایه‌های روی پیاده‌رو، همه بخشی از طبیعت هستند. هنگامی‌که ما از این عناصر گوناگون بهره می‌گیریم، فضای بازیِ الهام‌بخشی می‌توانیم بسازیم که تخیّل و خلّاقیت کودکان را پرورش دهد و به آن‌ها در شناخت مفهوم‌های بنیادی جهان کمک کند. کودکان از آغاز زندگی انسان، در طبیعت رشد کرده‌اند و پرورش یافته‌اند. طبیعت در ژن کودکان است و هنگامی‌که آنان را در طبیعت می‌بینیم، این همزیستی به‌روشنی دیده می‌شود.
«با دقت به طبیعت نگاه کنید؛ آن‌گاه همه‌چیز را بهتر درک خواهید کرد.» آلبرت انیشتین
چرا در طبیعت بودن مهم است؟
۱. طبیعت تندرستی را بهبود می‌بخشد.
هنگامی‌که گرمای آفتاب را حس می‌کنیم و وزش باد را میان خش‌خش برگ‌ها می‌شنویم، به‌طور حسّی می‌دانیم قدم زدن در بوستان حال‌مان را بهتر می‌کند.
پژوهش‌ها ثابت کرده‌است که کودکان برای رشد متعادل و سلامت، به‌طور روزانه به طبیعت نیاز دارند. طبیعت اضطراب زندگی را کاهش می‌دهد و به کودک در کنار آمدن با گوناگونی محیط پیرامونش کمک می‌کند. رنگ‌ها، احساس آرامش و فضای آرام طبیعت، تپش قلب را کاهش می‌دهند و بر روی عاطفه‌ی کودک مؤثر هستند. کودکان هرچه بیش‌تر در طبیعت باشند، سود بیش‌تری خواهند برد. (ولز و ایوان،۲۰۰۳)
۲. طبیعت به کودکان در دوست‌یابی کمک می‌کند.
کودکان به دوست نیاز دارند. در جهان کنونی که پیوسته در حال دگرگونی است و بهره‌مندی از دنیای مجازی رو به افزایش است، توانایی دوست‌یابی و بهبود مهارت‌های اجتماعی رو به کاهش است.
یک پژوهش (مور، ۱۹۸۶) نشان می‌دهد محیط طبیعی ارتباط‌های اجتماعی میان کودکان را تحریک می‌کند. متأسفانه امروزه کودکان به‌جای همبازی شدن با دوستان‌شان در فضای بیرون از خانه، بیش‌تر وقت‌شان را در خانه به‌تنهایی سپری می‌کنند. درحالی‌که بازی در طبیعت بهترین راه برای آشنا شدن با محیط پیرامون و دیگر کودکان است.
۳. طبیعت ذهن و بدن را آماده‌ی یادگیری می‌کند.
کودکانی که بیرون از خانه و در محیط طبیعی بازی می‌کنند، کارکرد بهتری در مدرسه دارند؛ زیرا:
- بازی در طبیعت ذهن را برمی‌انگیزد؛
- گوناگونی و پیچیدگی طبیعت ذهن را درگیر می‌کند؛
- تمرکز و توجه کودکان هنگام بازی در طبیعت، نسبت به بازی در مکانی ایستا و بدون تغییر، بیش‌تر است؛
- مهارت‌های شناختی کودکان تقویت می‌شود؛
- کودکان هنگام بازی در طبیعت از نیروی مشاهده، استدلال و مهارت‌های حل مسئله بهره می‌برند؛
- کودکان الگوها و بافت‌ها را می‌شناسند که در تقویت حافظه کارساز است؛
- مهارت‌های حرکتی پیشرفته مانند حفظ تعادل، هماهنگی و چابکی در کودکان بهبود پیدا می‌کنند؛
- ماهیچه‌ها تقویت می‌شوند.
یادگیری سودمند هنگامی رخ می‌دهد که ذهن و بدن به بهترین شکل در حال پیشرفت باشند. اگر ماهیچه‌ها (همچنین ذهن) به‌کار گرفته نشوند، به‌درستی رشد نخواهند یافت. اگر ماهیچه‌های اصلی بدن ضعیف باشند، کودکان در کارهای ساده‌ای مانند به دست گرفتن مداد ناتوان خواهند بود. خوش‌بختانه بازی کردن، به‌ویژه بازی در طبیعت، تفاوت چشم‌گیری پدید می‌آورد.
۴. بازی در طبیعت، به پیشرفت خلّاقیت، کنجکاوی، خیال‌پردازی و شور و اشتیاق در کودک کمک می‌کند.
خلّاقیت، کنجکاوی و خیال‌پردازی برای زندگی در جهان پُرشتاب و در حال دگرگونی ما بنیادی هستند. آموزش‌های سنّتی، فضا، زمان و ساختار مناسب برای تقویت این مهارت‌ها را فراهم نمی‌کنند. بازی در طبیعت بستری را برای پرسشگری فراهم می‌کند. این موضوع، تأثیر ریشه‌ای روی علاقه‌مندی‌ها و روحیه‌ی کودکان خواهد داشت.
بزرگ‌سال: به چه چیزی نگاه می‌کنی؟
کودک: یک تار عنکبوت اون‌جاست. نازک و پرز داره. نباید به اون دست بزنیم. نمی‌دونم بچه‌های عنکبوت کجا هستن.
بزرگ‌سال: چرا نباید به اون دست بزنیم؟
کودک: چون عنکبوت با خانواده‌‌اش اون‌جا زندگی می‌کنه.
۵. به نگه‌داری از سیاره‌ی زمین کمک می‌کند.
اگر کودکی در طبیعت بازی نکند، چگونه نسبت به طبیعت علاقه‌مند شود و برای نگه‌داری از آن اشتیاق نشان بدهد؟!
علاقه به طبیعت هرگز به اندازه‌ی امروز مهم نبوده است. مهرورزی به طبیعت و شناخت اهمیت آن، از بازی‌های کودک در طبیعت سرچشمه می‌گیرند. اگر دسترسی آسان به طبیعت و فعالیت‌های جمعی مانند باغبانی را ترویج کنیم، کودکان لذّت بازی در طبیعت را می‌توانند تجربه کنند. این علاقه و اشتیاق، کودکان را نسبت به نگه‌داری از طبیعت هوشیار می‌کند.
آموزک در رابطه با این موضوع، مقاله‌ی زیر را پیشنهاد می‌دهد:
مترجم
نویسنده
منبع
دست‌نامه بازیِ طبیعت، کلر واردن
لینک کوتاه