حنجره سرماخورده مدرسه

لازمه به کارگیری فارغ التحصیلان موسیقی در مدارس

یکی از موسسات آماری در انگلستان آمار جالبی از وضعیت بازار کار رشته‌های مختلف موسیقی در این کشور ارائه کرده بود که برای هر کس که قصد داشت در این رشته تحصیل کند، حسی خوب همراه با امید و آینده نسبتاً خوب داشت. در بخشی از این آمار آمده بود: «به عنوان دانشجوی رشته موسيقي مي توانيد انواع گسترده ای از مهارت ها را به طور شگفت انگيزی در خود توسعه دهيد. در طول دوره تحصيل، ترکيب گسترده اي از مهارت های تخصصي و مهارت های فني را مي آموزيد. همچنين بايد پيشرفت اين مهارت ها را در رشته خود و ساير فعاليت هايتان از جمله امور داوطلبانه، مسئوليت های خانواده، ورزش، عضويت انجمن هاي اجتماعي، وظايف رهبری، مديريت و غيره در نظر بگيريد».

موسسه موردنظر به علاقه مندان رشته‌های موسیقی توصیه کرده بود: «درباره کاربرد اين فعاليت ها به عنوان مدرکي از مهارت ها و توانايي هاي فرديتان بينديشيد سپس به بررسي مهارت و ويژگي خود بپردازيد، کمبودهاي خود را شناسايي کنيد و روش ارتقای مهارت ها و توانايي هاي خود را بيابيد». در این میان، چه کاره شدن اهمیت زیادی برای کسانی دارد که قرار است وارد دانشگاه بشوند و چند سالی را از وقت و سرمایه خود هزینه کنند. بنابراین آن موسسه به این موضوع توجه ویژه کرده و پاسخ داده بود: «دانشجويان رشته موسيقي در انواع مختلف مشاغل مرتبط و نامرتبط به رشته موسيقي اشتغال مي يابند.

اگر تصميم داريد حرفه موسيقي را دنبال کنيد، به ياد داشته باشيد که هيچ دو مسير شغلي شبيه به هم نيستند. يک برنامه ريزي شغلي خلاقانه ترتيب دهيد و براي تهيه پرتفوليو از کارهاي ترکيبي آموزشي و فعاليت هاي عملي مستقل، از قبيل کارهاي قراردادي- دوره اي روي پروژه اي خاص آماده شويد.» از آنجا که موسیقی هنری است که یادگیری آن دشوار و زمان بر است، به علاقه مندان این رشته، نکاتی را در این باره ابراز کرده بود: «همچنين فارغ التحصيلان اين رشته معمولاً هنر خود را در صنايع خلاق نشان مي دهند و سال ها زمان صرف مي کنند تا مهارت هاي خود را اثبات کنند.» با این کار، کسی که قرار شده است در رشته موسیقی تحصیل کند، علاوه بر هزینه‌های جاری در زمان تحصیل، باید عزم خود را برای تلاشی طولانی تر جزم کند تا به نتیجه‌های موردنظر در مسائل مالی و کاری برسد. 

طبق آمار این موسسه انگلیسی، در سال ۲۰۰۸، ۶ ماه پس از فارغ التحصیلی، تقریباً نیمی از فارغ التحصیلان رشته موسیقی وارد شغل‌های تمام وقت شدند و ۲۰ درصد به مشاغل پاره وقت روی آوردند. از این تعداد، بیش از ۲۰ درصد به شغل‌های هنری، طراحی و فرهنگی و حدود ۱۷ درصد به آموزش پرداختند. حدود یک چهارم فارغ التحصیلان شغل‌های منشی گری و دفتری را انتخاب کردند یا به کار در خرده فروشی یا خواروبار روی آوردند که البته این انتظار از بسیاری از آنها می‌رفت که پس از کسب تجربیات لازم شغل خود را تغییر دهند. با این توضیحات می‌توان گفت که برنامه ریزی شغلی در رشته دانشگاهی موسیقی این کشور، تا حدود زیادی قوی بوده است. فارغ التحصیلان رشته موسیقی در این کشور می‌توانند توسط انواع کارفرمایان در شغل‌های آزاد و مستقل و مشاغل قراردادی استخدام شوند. موسسات استخدام کننده فارغ التحصیلان این رشته عبارت‌اند از مدارس، دانشکده‌ها، سازمان سلامت ملی، ارکستر، خرده فروشان موسیقی، سازمان‌های رسانه ای، نیروهای مسلح، سازمان‌های تجاری و انواع موسسات جذب نیرو در صنایع خلاق و فرهنگی. حوزه‌های استخدامی که فارغ التحصیلان رشته موسیقی در آن‌ها استخدام می‌شوند عبارت‌اند از: 

هنرهای خلاق: شامل موسیقی، آموزش، روان درمانی، نویسندگی و موسسات هنری است. 

آموزش: این بخش شامل مدارس، دانشکده‌ها و دانشگاه‌ها است. 

رسانه‌ها: یک بخش متفاوت، شامل تلویزیون، رادیو، فیلم، تولیدات شرکتی و رسانه‌های هم کنشی (که مردم در آن‌ها شرکت دارند) است. 

این موسسه به علاقه مند رشته دانشگاهی موسیقی یا دانشجویان آن توصیه‌هایی مربوط به شغل‌های مربوط به این رشته صورت داده است که عبارت‌اند از: موسیقیدان، معلم مدارس متوسطه، معلم خصوصی موسیقی، درمانگر موسیقی، مدیر هنری، فعال در امور هنری جامعه، تکنسین صدا، رسانه‌های صوتی تصویری، فیلم، برنامه‌های تلویزیونی، دستیار ویراستار، کتابدار دانشگاهی یا کتابدار (کتابخانه‌های) عمومی، برگزار کننده مراسم و مدیر خرده فروشی. 

 اگر بخواهیم شباهتی میان شغل‌های پیشنهادداده شده توسط آن موسسه انگلیسی با شغل‌هایی که در ایران برای فارغ التحصیلان موسیقی پیدا کنیم، به غیر از «معلم مدارس»، باقی شغل‌ها تا حدودی وجود دارند. جدای از میزان اندک شغل‌های موجود برای تعداد نسبتاً بالای فارغ التحصیلان موسیقی، شغل معلمی در مدارس، موضوعی است که سال‌ها علی رغم اهمیت بالای آن به فراموشی سپرده شده است. موسیقی با شاخه‌های مختلف خود، همواره یار و مددکار انسان در برهه‌های مختلف بوده است. به طوری که حتی بسیاری از بزرگان ما درباره آن نظراتی دال بر حساس بودن نوع و حس آن داشته‌اند. به طور مثال امیرالمومنین امام علی (ع) در این باره توصیه کرده بود که شب قبل از پیکار، کسی نی ننوازد چرا که حزن صدای آن سبب می‌شود که جنگندگی سربازان کاهش یابد. 

حالاکه کشورمان در برهه حساسی قرار دارد، باید به موسیقی مدارس و سلیقه موسیقایی آن‌ها توجه جدی شود. اگر می‌خواهیم در این حوزه، صاحب نتایج مثبت و ارزنده باشیم، باید از فارغ التحصیلان موسیقی برای آموزش و آشنایی دانش آموزان بهره بگیریم. در محیط مدرسه، می‌توان استفاده‌های بسیار تاثیرگذار و کاربردی از موسیقی داشت که هم در روحیه و نشاط و خلاقیت آنان تاثیر بسیار دارد و هم آنان را در شرایطی که هجوم موسیقی‌های دشمن ساز غوغا می‌کند، به سمت موسیقی اصیل و فرهنگ ساز رهنمون می‌کند. تشکیل گروه‌های سرود به صورت علمی یکی از بهترین کارهایی است که مدارس ما نیازمند آن هستند. وقت آن رسیده است که مسئولان وزارت آموزش و پرورش کشورمان، به این موضوع توجه ویژه ای بکنند چرا که اکنون هم بسیار دیر است برای چنین فعالیت‌هایی، اما جلوی ضرر را از هر کجا که بگیریم منفعت است.