تاثیرات خطرات اقلیمی بر کودکان مهاجر و پناهجویان
تاثیر خطرات اقلیمی بر کودکان انکارناپذیر است. طبق آمار:
820 میلیون کودک به شدت تحت تأثیر موجهای گرمایی هستند و با افزایش میانگین دما و غیرقابل پیشبینی بودن الگوی اقلیمی این عدد نیز به تدریج افزایش مییابد. | 400 میلیون کودک در مناطقی زندگی میکنند که در معرض خطر گردباد است و هنگامی که گردبادها شدت پیدا میکنند، الگوی آبوهوا تغییر میکند و بارش باران شدید میشود این خطرات نیز بدتر میشوند. | 330 میلیون کودک به شدت در معرض سیلابهای ناشی از طغیان رودخانه هستند و 240 میلیون دیگر در خطر سیلابهای ساحلی هستند. با ذوب شدن یخها و بالا رفتن سطح آب دریا خطر بیشتر میشود. | 850 میلیون، تقریباً یک سوم از کل کودکان، در معرض چهار یا تعداد بیشتری از استرسهای اقلیمی هستند. مخاطرات اقلیمی و محیطی، شوکها و استرسها جداگانه رخ نمیدهند بلکه خشکسالی، سیلاب و آبوهوای طاقتفرسا با استرسهای محیطی دیگر ترکیب و تشدید میشوند. |
تشدید بحران اقلیمی
ظاهراً آینده ترسناکی پیش رو است. از مدتها پیش تغییرات اقلیمی چالش مستقیمی در موضوع حقوق و بهزیستی کودکان ایجاد کرده است. مطابق با شاخص خطر اقلیمی کودکان در یونیسف [1]، یک میلیارد کودک، حدود نیمی از کودکان دنیا، تحت تأثیر خطرات شدید تغییرات اقلیمی هستند. این کودکان با ترکیب مرگباری از شوکهای مرتبط با اقلیمهای چندگانه و دسترسی محدود به خدمات مورد نیاز برای ایجاد تابآوری، احقاق حقوق و ابراز کامل تواناییهایشان مواجه هستند. طبق گزارش هیئت بین دولتی تغییر اقلیم، تغییرات آبوهوا پیشتر موجب تغییرات غیرقابل برگشتی در الگو و شرایط اقلیمی جهان شده است. امروزه یک کودک سه ساله رویدادهای اقلیمی را تجربه میکند که به شدت خارج از کنترل هستند. از آتشسوزی گرفته تا سیلاب، خشکسالی و طوفان؛ تأثیر تغییرات اقلیمی تشدید میشود.
تعریف آوارگی: آوارگی مربوط به تغییرات اقلیمی حرکتی غیرعمدی است. برای بسیاری از خانوادهها جابهجایی در محیطزیست به طور ناگهانی و کوتاهمدت اتفاق میافتد و معمولاً داخلی یا در مرز کشور همسایه است. مهاجرت: مهاجرت مربوط به تغییرات اقلیمی، نوعی از حرکت است که تا حدی با حق تصمیمگیری همراه میشود اما سؤالهایی دربارهی هر نوع مهاجرت عمدی در ارتباط با تغییرات اقلیمی وجود دارد. جابهجایی برنامهریزی شده: در مرحلهی برنامهریزی شده به فرد یا گروهی از افراد کمک میکنند تا از خانهها یا مکانهای سکونت موقتشان جابهجا شوند. آنها در مکان جدیدی ساکن میشوند و شرایطی برای آمادهسازی زندگی جدید فراهم میشود. کودکان آواره یا در حال جابهجایی: کودک مهاجر بینالمللی یا داخلی، مهاجران یا پناه جویان و کودکانی که جابهجایی داخلی دارند یا بازگشتهاند. |
اقلیم با شتاب در حال تغییر است. به همین دلیل است که بسیاری این روزها دربارهی تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن صحبت میکنند. بهویژه در منطقهای از جهان که ما در آن زندگی میکنیم تغییرات اقلیمی احتمالاً آیندهی بسیاری از ما را دگرگون خواهد کرد...
خرید کتاب درخت نخل در قطب شمال (حقایقی داغ درباره ی تغییرات اقلیمی)
جابهجایی کودکان و تغییرات اقلیمی
میلیونها کودک در جهان به دلیل تأثیر بلایایی که به آهستگی آغاز میشوند، تخریب محیط و بلایای ناگهانی که با تغییرات اقلیمی تشدید میشوند، از خانههایشان رانده میشوند. بیشتر جابهجاییهای اقلیمی داخلی است. در حقیقت در سال 2020، بلایایی مانند طوفان و سیلاب سه برابر بیشتر از ناسازگاریهای شدید موجب آوارگیهای داخلی شده است. کودکان بیش از 8/9 میلیون جابهجایی داخلی مرتبط با اقلیم داشتهاند که روزانه معادل بیش از 26900 است. در آمریکای مرکزی طوفانهایی مانند آتا و آیوتا [2] که سیلاب و سیل گلولای ایجاد کرد به همراه موج کووید 19 در مناطقی که شدیدترین آسیب را داشت، بلایای انسانی با مقیاس وسیعی ایجاد کرد، به طوری که بسیاری از کودکان و جوانان چارهای جز نقل مکان نداشتند.
در سایت کتابک بخوانید: یونیسف: یک میلیارد کودک در معرض بحرانهای ناشی از تغییرات اقلیمی هستند
بین سالهای 2014 و 2018، تعداد761000 کودک به دلیل طوفان و سیلاب در ایالتهای در حال توسعهی جزایر کوچک کارائیب آواره شدند که در مقایسه با 175000 آواره در سالهای 2009 و 2013 شش برابر افزایش داشت.
هنگامی که تأثیرات ناسازگار تغییرات اقلیمی مانند کمبود آب، کم محصولی، عدم تأمین غذا، کمبود زمین و شوک اقتصادی موجب چالشهای محیطی در زندگی، یادگیری و تلاش کودکان و جوانان میشود، مهاجرت راهکاری برای مقابله است. به طور مثال در گواتمالا که سالها دچارخشکسالی بوده است، عدم تأمین غذا عامل مهمی در تصمیمگیری افراد برای مهاجرت است. برای کودکانی که در ایالتهای جزایر اقیانوس آرام زندگی میکنند، حوادث شدید دیگری با بالا آمدن سطح آب دریا اتفاق میافتد و سیلابهای خطرناکی ایجاد میشود. درکشورهایی مانند تووالو، کیریباتی و جزایر مارشال [3] سیلابهای اقیانوسی اتفاق میافتد که موجب حرکت آب شور به زمینهای کشاورزی میشود، منابع آب آشامیدنی را آلوده میکند و در نتیجه فشار شدیدی برای ساکنان ایجاد میشود که با شرایط موجود سازگار شوند یا نقل مکان کنند.
حرکت آبوهوا و شهرنشینی ارتباط نزدیکی دارند. به طور مثال مهاجرت داخلی به سمت مراکز شهری روندی بسیار قدیمی است. با تکرار و افزایش شدت حوادث اقلیمی، درجهی شوری در مناطق ساحلی افزایش مییابد و موجب میشود خانوادهها به دلیل غیرقابل سکونت بودن خانههایشان جابهجایی داخلی داشته باشند. طبق تخمین در شهر داکا [4] 70 درصد از زاغهنشینان از نوعی شوک زیست محیطی فرار کردهاند.
تغییرات اقلیمی، آسیبپذیری و درگیری
در بعضی مکانها تغییرات اقلیمی خطر درگیری و خشونت را نیز تشدید میکند. چاد [5] در شمال آفریقای مرکزی را درنظر بگیرید. زمین این کشور حوضچهی کمعمقی را تشکیل میدهد که منشأ آن دریاچهی چاد در غرب است و با کوههای شمال، شرق و جنوب احاطه میشود. رودخانههای چاری و لوگون [6] که از جنوب شرق به دریاچهی چاد جاری میشوند تنها منبع آبیاری طبیعی هستند. در این مکان معیشت به وجود کشاورزی و پرورش چهارپایان اهلی وابسته است، بنابراین دسترسی به آب ضروری است. در چاد بسیاری از کودکان به مدرسه نمیروند و دسترسی محدودی به مراقبتهای بهداشتی و خدمات دیگر دارند که موجب میشود نسبت به مخاطرات و شوکها آسیبپذیر باشند.
با این پیش فرض، تأثیر تغییرات اقلیمی ناخوشایند است. طی 50 سال گذشته، ترکیب خشکسالی و آبیاری مفرط موجب شده است که 90 درصد از دریاچهی چاد خشک شود. افزایش دما به معنای کاهش محصولات و چراگاههایی با وضعیت بدتر است که موجب میشود خانوادهها و کودکان از خانههایشان دور شوند تا زمینهای حاصلخیزتری پیدا کنند. با تشدید رقابت برای دسترسی به دریاچهی چاد و منابع ارزشمندش، درگیری در منطقه نیز افزایش یافته است، در نتیجه انسجام اجتماعی به مرور از بین میرود و به آوارگی بیشتر دامن میزند.
تنها موضوعِ چاد نیست. تغییرات اقلیمی به دلیل کمبود منابع موجب تشدید مشاجره میشود، فرصتهای اقتصادی را کاهش میدهد و در سراسر جهان مؤسسات عمومی و زیرساختها را تحت فشار میگذارد. طبق گزارش مرکز پژوهشهای تغییرات اقلیمی [7] تقریباً 29 کشور از 33 کشور پرخطر نیز بستری شکننده دارند. علاوه براین، 95 درصد از درگیریهای جدید مربوط به آوارگیهای جهانی ثبت شده در سال 2020 است که در کشورهای بسیار آسیبپذیر و نسبت به تغییرات اقلیمی رخ داده است. یک چهارم از کشورهایی هم که با خطر شدید تغییرات اقلیمی برای کودکان مواجه هستند، سطوح بالایی از آوارگی را تجربه میکنند و بیش از پنج درصد از جمعیتشان جابهجا میشود.
پانویس
۱- CCRI
۲- Eta and Iota
۳- Tuvalu, Kiribati and the Marshall Islands
۴- Dhaka
۵- Chad
۶- Chari and Logone
۷- CCRI