سندرم داون و آنچه نگاه جامعه میتواند بسازد یا ویران کند
سندرم داون (Down Syndrome) که در گذشته به آن منگلیسم گفته میشد، ناشی از یک تفاوت ژنتیکی است. افرادی که دچار این تفاوت ژنتیکی هستند ممکن است با اختلالات یادگیری متولد شوند یا بدون اختلالات یادگیری؛ این موضوع چندان مهم نیست.
مساله مهم این است که این افراد به علت ظاهر متفاوتشان از کودکی مورد تمسخر، تحقیر و یا دلسوزی جامعه هستند؛ و مثل هر کودکی اینگونه رفتارها روی اعتماد به نفس و درنتیجه توانمندیهای آنها تاثیرات بسیار مخربی میگذارد. آنچه این کودکان نیاز دارند، رفتار همراه با ترحم و دلسوزی نیست، بلکه حقوق شهروندی و انسانیشان است.
متخصصان معتقدند بخش بزرگی از آنچه “اختلال یادگیری” یا “عقب ماندگی ذهنی” کودکان سندرم پنداشته میشود، ناشی از همین برخورد تبعیضآمیز جامعه است، که با محروم کردن این کودکان از حضور در مدرسه و جامعه، فرصت تعامل، مشاهده، حل مساله و یادگیری را از آنها دریغ میکند. در بسیاری موارد تاثیرات روانی مخرب تا آنجا پیش میرود که این افراد به علت افسردگی و انزوا از تحصیل و اشتغال باز میمانند.
از جمله فراگیرترین این رفتارهای مخرب اجتماعی، استفاده از کلمه "عقبمانده" یا "منگل" به عنوان ناسزا، تحقیر و توهینست. استفاده ازین کلمه حتی در جمعی که این افراد حضور ندارند باعث نادیده گرفتن شخصیت و ارزشهای انسانیشان است و به بیعدالتی و بیتوجهی جامعه نسبت به آنان صحه میگذارد.