انیمیشن و سواد انتقادی
این روزها که فضای آموزشی ما محدود به فضای مجازی شده است، ایده‌پردازی و تولید محتواهای خلاقانه و مناسب برای فعالیت‌های آنلاین یا برخط، کمک می‌کند تا کودکان با علاقه و انگیزه پیگیر روند آموزشی خودشان باشند. از آن‌جایی که ما در پرداختن به موضوعات دانشی و محتوای آموزشی وابسته به کتاب‌های درسی نیستیم و از بسترها و منابع متعدد برای یادگیری کودکان استفاده می‌کنیم، امکان‌های بسیاری برای طراحی فعالیت‌های «کودک محور» و نه «معلم محور» داریم.
انیمیشن یکی از منابعی است که برای درس ادبیات از آن استفاده می‌کنیم. یکی از اهداف مهم ما در حوزه‌ی ادبیات، تقویت نگاه نقادانه و اندیشه‌ی انتقادی کودکان است. کودکان اغلب از انیمیشن‌ها به عنوان یک محتوای سرگرم کننده استفاده می‌کنند اما ما تلاش می‌کنیم با طرح پرسش‌هایی هدف‌مند، آنها را به سمت اندیشیدن هدایت کنیم. در انیمیشن‌ها نیز مانند کتاب‌های داستان، تلاش می‌کنیم عناصر انیمیشن از جمله شخصیت‌ها، مسئله‌ها و گِره‌ها، زمان و مکان و ... را بررسی کنیم. علاوه بر این‌ها با مطرح کردن پرسش‌هایی، به معانی پنهان و لایه‌های عمیق‌تر موضوع انیمیشن می‌پردازیم. بسیاری از پرسش‌ها از جنس پرسش‌های ارتباطی – تعمیمی و پرسش‌های نگرشی است. پرسش‌های ارتباطی – تعمیمی، پرسش‌هایی هستند که تجربه‌ی زیسته‌ی کودک را به محتوا پیوند می‌دهند و پرسش‌های نگرشی آن دسته از پرسش‌هایی هستند که تلاش می‌کنند ارزش‌ها و نگرش‌های کودک را نشانه روند.
دو ساعت پیش از شروع کلاس آنلاین، لینک انیمیشن Snack Ataack را در آپارات قرار دادیم و به کودکان گفتیم تا این انیمیشن ۳ دقیقه‌ای را تماشا کنند. بعد قواعد فعالیت را نوشتیم و در گروه‌ها قرار دادیم. یکی از مهم‌ترین قرارها این بود که کودکان پاسخ سوال‌های‌شان را تایپ کنند و پس از دیدن علامتی که از قبل مربی با آنها قرارداد کرده بود، پاسخ‌هایشان را در گروه بفرستند و با دقت پاسخ‌های یکدیگر را بخوانند.
بعد از شروع کلاس، مربی یک‌بار دیگر قرارها را با کودکان مرور کرد و بعد سؤالات را یک به یک در گروه قرار می‌داد و کودکان در یک زمان مشخص آن را تایپ می‌کردند و می‌فرستادند. تایپ کردن یکی از مهارت‌هایی است که این روزها کودکان در یک بستر معنادار در حال تقویت کردن آن هستند.
سوال‌هایی که مربی برای این انیمیشن طراحی کرده بود و برخی از پاسخ‌های کودکان عبارتند از:
۱. اگر از دستگاه فروش خودکار، خوراکی بخرید و خوراکی در دستگاه گیر کند، چه کار می‌کنید؟
- شیشه را می‌شکنیم.
- صبر می‌کنیم تا مسئولش بیاید.
- یک کاغذ می‌چسبانیم که دستگاه خراب است.
۲. لحظه‌هایی که پیر زن فکر می‌کرد جوان کنار دستی‌اش بیسکوئیت او را می‌خورد، چه احساسی داشت؟
- عصبانی
- حس خوبی نداشت و فکرد جوان داره بیسکوئیتش را می‌خوره.
۳. اگر شما جای آن پیر زن بودید، در واکنش به آن جوان چه رفتاری می‌کردید؟
- بیسکوئیت را ازش می‌گرفتم.
- بهش می‌گفتم این بیسکوئیت من است.
۴. پیر زن وقتی سوار قطار شد و قطار راه افتاد، چه فکری کرد و چه احساسی داشت؟
- ناراحت بود.
- عصبانی بود.
۵. موضوع اصلی داستان چه بود؟
- قضاوت نکنیم.
۶. تا به حال شده که کسی شما را زود قضاوت کند؟ چه احساسی داشتید؟
۷. تا به حال برای شما هم اتفاق افتاده که در مورد رفتار دیگران زود قضاوت کنید و قضاوت‌تان اشتباه بوده باشد؟
- بله گاهی اوقات وسیلم گم شده فکر کردم خواهرم بر داشته اما خودم گومش کرده بودم
- بله، امسال فکر می‌کردم برایم تولد نمی‌گیرند، و از دست مامانم ناراحت بودم اما مامانم توی مدرسه و دز کلاس تابستانی برایم تولد فقولاده گرفت و من پشیمان شدم.
۸. شما برای این انیمیشن چه اسمی انتخاب می‌کنید؟
- این بیسکوییت مال این، اون بیسکوییت مال اون
- بیسکویت تمام شده
نویسنده
لینک کوتاه