چگونه برای تعطیلات تابستانی (اوقات فراغت) فرزندانمان برنامه ریزی کنیم؟

مدتی از تعطیلی مدارس و شروع تعطیلات تابستانی می‌گذرد و دانش آموزان فرصت داشته‌اند تا بعد از یک دوره استراحت و رفع خستگی برای روزهای باقی مانده تابستان برنامه ریزی کنند.

البته مسئولیت بیشتر این کار بر عهده والدین خواهد بود. پدران و مادرانی که می‌خواهند فرزندانشان بیشترین بهره را از روزهای گرم تابستان ببرند.

اینکه در برنامه ریزی ویژه این ایام باید به چه موارد و نکاتی توجه کرد تا در پایان سه ماه تعطیلی فرزند شما بیشترین استفاده را از این ایام کرده باشد و با انرژی زیاد سال تحصیلی را آغاز کند نکاتی است که بهمن ابراهیمی، روان‌شناس، توضیح می‌دهد:

۷ توصیه ویژه برای تعطیلات تابستانی

فصل تابستان برای کودکان دوران تفریح و خوش‌گذرانی است. برای این دوران می‌توانید برنامه‌ریزی کنید که چه کارهایی را انجام دهید. 

ثبت‌نام در کلاس‌های مختلف آموزشی در تعطیلات تابستانی

ثبت‌نام در کلاس‌های مختلف آموزشی نخستین گزینه‌ای است که در ذهن والدین شکل می‌گیرد. اینکه دختر یا پسرشان را در چه دوره‌های آموزشی ثبت نام کنند؟ بسیاری از خانواده‌ها در این ایام ترجیح می‌دهند فرزندشان به کلاس‌های آموزشی رفته و دروس سال آینده را پیش از نشستن پشت نیمکت‌های مدرسه بیاموزد. در کنار این کلاس‌ها گاهی اوقات یک کلاس فوق برنامه هنری یا ورزشی را برای فرزند خود در نظر می‌گیرند. این در حالی است که ثبت نام اجباری در چنین دوره‌هایی می‌تواند خستگی ۹ ماه حضور در مدرسه را به تن فرزندتان باقی بگذارد زیرا وی بدون اینکه در این ایام تحرک کافی داشته باشد و به علایق و بازی‌هایی که دوست دارد بپردازد با اصرار شما راهی کلاس‌های درسی شده است.

بنابراین در پایان فصل تابستان با ذهنی خسته به مدرسه می‌رود. این رفتار می‌تواند انگیزه او به فراگیری و میزان دقت به مفاهیم درسی را تا حد زیادی کاهش دهد. ضمن اینکه آموختن موضوعات درسی جلوتر از برنامه نظام آموزشی موجب می‌شود تا این مفاهیم به گوش وی آشنا بوده و با دقت لازم به آنچه معلم برای وی توضیح می‌دهد گوش نکند. اینجاست که نه تنها شما نتوانسته‌اید برنامه ریزی مناسبی برای فرزندتان داشته باشید بلکه موجب شده‌اید تا هم خستگی به تن وی باقی بماند هم یکسری مفاهیم درسی را به نحو طوطی‌وار بیاموزد.

تحرک، رشد روحی و جسمی در تعطیلات تابستانی

یادتان باشد کودک و نوجوان شما برای رشد جسمی و روحی به تحرک و بازی نیاز دارند. تحقیقات انجام‌شده نشان می‌دهد تحرک رمز سلامت کودکان است زیرا انجام بازی‌های پرنشاط با تحرک زیاد سبب تخلیه هیجانی در این افراد شده در نتیجه به آن‌ها آرامش لازم را می‌دهد. براین اساس می‌توان از این روزها برای جبران کمی تحرک فرد در ایام سال تحصیلی بهره برد. زیرا همان‌طور که می‌دانید افراد در طول سال تحصیلی فرصت زیادی برای ورزش ندارند. البته نه اینکه در سایر ماه‌ها فرزند شما نباید ورزش کند بلکه این فرصت محدودتر است و ایام امتحانات نیز به دلیل تداخل زمانی ممکن است وی را با مشکلاتی از نظر زمانی مواجه کند.

سفر در تعطیلات تابستانی

از قدیم گفته‌اند بسیار سفر باید تا پخته شود خامی، این جمله را نقل کردم تا بگویم که نباید از فرصتی که تعطیلات تابستانی در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهد تا فارغ از دغدغه حضور فرزندانشان در مدارس به سفر بروند، غافل شد. بنابراین باید به نحوی برنامه ریزی کنید که حداقل ۲ سفر را در برنامه ریزی‌های خود جای دهید. سفر هم فرصت کافی را برای دور هم بودن همه اعضای خانواده فراهم می‌کند و هم این امکان را به فرد می‌دهد که با سایر شهرها حتی کشورها آشنا شده و دانش خود را در این زمینه افزایش دهد.

مطالعه کتاب‌های غیر درسی در تعطیلات تابستانی

به‌طور حتم کتاب‌های غیر درسی زیادی وجود دارند که فرزند شما به مطالعه آن‌ها علاقه‌مند است. آن هم در حالی که در تمام مدت سال تحصیلی سرگرم خواندن کتب آموزشی بوده و فرصت کمتری برای مطالعه کتاب‌های غیر درسی داشته است. اکنون این فرصت در اختیار وی قرار دارد که کتاب‌هایی را که در طول سال خریداری کرده‌اید و موفق به خواندن آن‌ها نشده است مطالعه کند. حتی می‌توانید همراه وی سری به نزدیک‌ترین کتابفروشی بزنید و از فرزندتان بخواهید تا کتاب مورد علاقه خود را خریداری کند. البته ثبت‌نام در کتابخانه محل نیز گزینه مناسبی برای این کار است زیرا هم فرصت‌های بیشتری را برای انتخاب در اختیار فرزند شما قرار می‌دهد و هم به اقتصاد خانواده کمک خواهد کرد. بنابراین اکنون که تابستان به میانه نرسیده است از وی بخواهید تا ساعتی را در شبانه روز به صورت روزانه به مطالعه اختصاص دهد.

در سایت کتاب هدهد کتاب‌های کودک و نوجوان روز بازار نشر در اختیار مخاطبان قرار می‌‌‌گیرد. بدین ترتیب که تیم کارشناسان کتاب هدهد تمامی کتاب‌های منتشرشده‌ی حوزه‌ی کودک و نوجوان را بررسی کرده، سپس کتاب‌های باکیفیت از نظر محتوا، تصویر و چاپ را برای عرضه در سایت انتخاب می‌‌کنند. در مرحله‌ی بعد، کتاب‌ها بر اساس رده‌بندی سنی، موضوعی، کتاب‌های داستانی، کتاب‌های غیرداستانی، کتاب‌های شعر کودک و نوجوان و اسباب‌بازی و بازی فکری دسته‌بندی می‌شوند تا مخاطبان به‌سادگی بتوانند کتاب و اسباب‌بازی مورد نظر خود را انتخاب کنند.

انجام‌دادن برنامه‌های گروهی و دسته جمعی

انجام‌دادن برنامه‌های گروهی و دسته جمعی یکی از مهم‌ترین برنامه هاو فعالیت‌های مربوط به اوقات فراغت به شمار می‌رود زیرا فرصت مناسبی را فراهم می‌کند تا فرد مهارت‌های مربوط به زندگی اجتماعی را فرا گیرد و حضور در جمع و کارهای جمعی را تمرین کند تا رشد اجتماعی لازم را کسب کرده ضمن اینکه دوستان جدید بیابد. توجه داشته باشید که زمینه‌سازی رشد انسان، در شکل‌گرفتن به موقع بعد اجتماعی شخصیت و هویت وی است، ضمن اینکه تمرین فعالیت‌های جمعی در کنار علاقه‌مندی به آنچه فرد در حال تجربه آن است زمینه را برای دستیابی به موفقیت فراهم می‌آورد، نتیجه نیز این خواهد بود که اعتماد به نفس فرد بالا می‌رود.

تماشای تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای

اگر پای درد دل بسیاری از والدین بنشینید از اینکه فرزندشان در بیشتر ساعات روز سرگرم تماشای تلویزیون است یا مدت زیادی را به بازی‌های رایانه‌ای اختصاص می‌دهد گله می‌کنند. فراموش نکنید که برخوردهای تنبیهی دراین زمینه به هیچ عنوان نتیجه نمی‌دهد. بلکه شما باید به دختر یا پسرتان بیاموزید مدت زمان کمی را صرف این بازی‌ها کند و به جای اینکه مدت طولانی را در اتاق خود تنها و بدون تحرک بگذراند در کارهای خانه مشارکت داشته باشد. این کار علاوه بر فوایدی که برای سلامت وی دارد حس مسئولیت‌پذیری را نیز در او تقویت می‌کند.

آشنایی با مشاغل والدین

یکی دیگر از برنامه‌هایی که می‌توانید برای فرزند خود داشته باشید آشنایی وی با شغلی است که شما در آن مشغول به کار هستید. البته قبول دارم که این امکان برای همه والدین وجود ندارد. اما آن دسته از پدرها و مادرانی که این امکان را دارند می‌توانند برای آشنایی فرزندشان با شغل خود یا سایر مشاغل برنامه ریزی کنند. فراموش نکنید که یادگیری غیرمستقیم آداب شغلی حتی مشاهده همکاری و تعاملات مربوط به محیط کار می‌تواند فرزند شما را در انتخاب حرفه مورد علاقه خود یاری کند. علاوه براین دانش و اطلاعات وی را از محیط اطراف بالا ببرد.

اشاره به این نکته ضرورت دارد که برنامه‌ریزی دقیق و اصولی برای این ایام نه تنها روحیه مشارکت را در فرد تقویت می‌کند بلکه در پیشگیری از ابتلا به اضطراب و افسردگی نیز مؤثر خواهد بود. ضمن اینکه توجه به این نکات موجب بروز خلاقیت‌های فرد شده و وی را از قرار گرفتن در معرض خطراتی مانند دوستان ناباب یا مصرف مواد دخانی همچنین انجام رفتارهای خشونت‌بار مصون می‌کند.