جمهوری فنلاند در شمال اروپا قرار دارد و از شمال با نروژ، از شرق با روسیه و از غرب با سوئد همسایه است. خلیج بوتنی در غرب، خلیج فنلاند در جنوب و دریای بالتیک در جنوب غربی آن قرار دارد.

این کشور ۲۰۰۰۰ جزیره با وسعتی بیش از ۱۰۰۰۰۰ کیلومتر مربع دارد. تابستان فنلاند بسیار روشن، گرم و کوتاه و زمستانش بسیار تاریک، سرد و بسیار بلند است.

در لاپلند در شمال فنلاند، در زمستان خورشید مدت دو ماه تمام طلوع نمی‌کند و در تابستان نیز دو ماه غروب را نمی‌توان دید. ماشین الات، مواد شیمیایی، فلزات، الوار، تخته و کاغذ از مهم‌ترین صادرات فٹلاتد ھستند۔

دو سوم اراضی فنلاند از جنگل پوشیده شده است. چوب در واقع نماد این کشور محسوب می‌شود. امروزه معماران به کاربرد چوب در ساختمان‌های خود بسیار اهمیت می‌دهند؛ چرا که چوب علاوه بر اصالت و انعطاف‌پذیری، در مقایسه با بسیاری از مصالح هزینهٔ کمتری دارد و مجموع این عوامل ارزش آن را بیش از پیش روشن می‌سازد

ما از طرح‌های معماری که چوب در آن‌ها بیشتر به کار رفته است، بیشتر لذت می‌بریم. در واقع چوب به نوعی ارتباط ما را با طبیعت برقرار می‌کند. چوب برخلاف سنگ، شیشه و آجر که به نظر می‌رسد شکل و قالب مشخصی دارند، امکان تغییر شکل پیدا کردن و ایجاد تنوع را برای معماران فراهم می‌کند. همین امر توجه معماران را به استفادهٔ هرچه بیشتر از چوب جلب کرده است. بسیاری از محققان معتقدند که با گذشت زمان، ارزشی چوب، این مادهٔ طبیعی، بیشتر خواهد شد.

کاربرد چوب از هر نظر مقرون به صرفه است و این مادهٔ ارزشمند، ضایعات هم ندارد. در بین کشورهای دنیا، فنلاند از معماری چوبی بیش از پیش استفاده می‌کند و برخی از معماران، این کشور را «سرزمین معماری چوبی» لقب داده‌اند.

آموزش رسمی و اجباری در کشور فنلاند از ۷ سالگی آغاز می‌شود و ۹ سال طول می‌کشد. این تحصیلات اجباری شامل ۹ سال ابتدایی و ۳ سال متوسطه است. در این مدت، دانش آموزان با محیط و دروس پایه و زبان‌های خارجی آشنا می‌شوند.

اهداف آموزشی دوره پیش از دبستان در فنلاند

۱. ایجاد محرک آموزشی برای شکوفایی استعدادهای بالقوه کودکان

۲. تلاش برای گسترش روابط کودکان با یکدیگر

۳. شرکت کودکان و والدین آنان در برنامه‌های آموزش پیش‌دبستانی

 مهدکودک «اولونسالو» با برخورداری از فضای فیزیکی بسیار غنی و کارکنانی مجرب یکی از بهترین مهدهای کودک کشور فنلاند است. آن‌چه در ادامه می‌آید، نظرات معماران سازنده این فضا و در ادامه، نظرات کاربران این مکان می‌باشد.

سؤال اساسی معماران مهدکودک اولونسالو فنلاند در مورد ساخت این بنا، از خود این بوده است:

 چگونه می‌توان براساس علوم رفتاری کودک و تأثیرات اجتماعی محیطی و با توجه به سبک معماری کشور و مصالح موجود و با در نظر گرفتن نظرات شخصی کودک به الگویی از طراحی مهدکودک دست یافت؛ به طوری که درون و برون بنا به گونه‌ای درهم آمیخته شوند که:

• کودک در آن قادر به رفع بسیاری از نیازهای خود، کشف نادانسته‌ها و جستوجو برای آن‌ها، ابتکار، خلاقیت، یادگیری تجربی و .... باشد.
• کودک در آن مرزی بین درون و بیرون احساس نکند؛ ازاد و رها در این فضای متصل حرکت کند و احساسی رها شدن در فضایی بی انتها روحش را پرواز دهد.

معماران  مهدکودک اولونسالو فنلاند برای طراحی خود دو هدف اصلی را دنبال می‌کردند:

۱ ۔ دلچسب و خوشایند بودن فضا برای کودکان در  مهدکودک اولونسالو فنلاند

۲ ۔ استفادہ از معماری بومی چوبی فنلائد در  مهدکودک اولونسالو فنلاند

و اصول زیر را برای طراحی  مهدکودک اولونسالو فنلاند در نظر گرفتند:

۱. امن بودن فضا برای کودکان

۲. مناسب بودن فضا برای بزرگسالان

۳. مناسب بودن فضا برای رشد ذهنی کودکان

۴. جاری بودن حسی تداوم معماری گذشته در فضا

۵. ایجاد محیط مناسب برای برقراری تعامل بین کودکان و بزرگسالان

۶. رؤیایی بودن فضای متناسب با اسطوره سازی کودکان

۷. فضایی مناسب برای تخلیهٔ هیجانی کودکان

 کودکان پس از قرار گرفتن در مهدکودک اولونسالو فنلاند مکان‌های زیبای آن را چنین توصیف کرده‌اند:

۱. سالن اصلی  مهدکودک اولونسالو فنلاند (به دلیل بزرگی و داشتن توپ‌های بزرگ برای بازی)

۲. بالکن‌های  مهدکودک اولونسالو فنلاند (به دلیل داشتن مبلمان و تشک‌های خوش خواب که می‌توان روی آن‌ها پرید و با آن‌ها خانه ساخت)

۳. اتاق شومینه (به دلیل وجود پنجره چرخان بین آن و اتاق بازی‌های آبی، و سرخ کردن سوسیس روی شومینه)

۴. اتاق‌های بازی آبی در  مهدکودک اولونسالو فنلاند (شیرجهزدن در آب بسیار لذت‌بخشی است) اما از نظر بزرگ‌ترها (کارکنان و والدین) جو شاد و پر نشاط مهدکودک بسیار راضی کننده است و دلیل آن را نبودن راهروهای اضافه، به کارگیری مواد طبیعی مثل چوب و استفاده از رنگ‌های ترکیب یافته می‌دانند.

 به نظر آنان فرم گرد پنجره‌ها و متناسب بودن آن‌ها با قد بچه‌ها و سقف مهدکودک که بسیار هیجان انگیز طراحی شده، در نوع خود بی‌نظیر است.

منابع

۱- کرونر، والتر (۱۳۹۰)؛ معماری برای کودکان، ترجمه احمد خوشنویسی و المیرا

۲. جمعی از مؤلفان (۱۳۸۵) نظام‌های آموزشی کشورهای جهانی (جلد دوم)، دبر خانه شورائی عالی انقلاب فرھتگی

بیشتر بخوانید

آموزش در فنلاند: موفق‌ترین نظام آموزشی جهان