کودک شما هم می ترسد؟

کودکان از عوامل مختلفی مثل تاریکی، تنهایی، برخورد با افراد غریبه و ... می ترسند. ترس را می توان از جمله مسائل تاثیرگذار در رشد شخصیت کودک دانست. این نکته را باید مدنظر داشت که دست کم گرفتن و یا بیش از حد جدی قلمداد کردن ترس، هر دو اشتباه است بلکه روش صحیح، آشنا کردن کودک با عوامل ترس و نحوه غلبه بر آن است.

بسیاری از والدین تلویزیون و بازی های کامپیوتری را مسبب ترس فرزندانشان می دانند، در حالی که این وسایل از ارکان اصلی رشد کودک محسوب می شوند. در واقع ترس که غالبا با اضطراب نیز همراه است، در شکل گیری شخصیت کودک تاثیر مهمی دارد. نکته قابل تامل در این باره، شناخت انگیزه های ترس توسط والدین و همراهی آنان با فرزندانشان است.

علل ترس در سنین مختلف

تا قبل از شش ماهگی، بعضی از نوزادان از صدای زنگ تلفن و یا مچاله کردن یک تکه کاغذ به شدت وحشت زده می شوند. در هشت ماهگی ترس از افراد غریبه را درک می کند و وقتی به سن یک سالگی می رسد، جدایی از والدین او را نگران و مضطرب می سازد. در فاصله سنی دو تا هفت سال، کودک از حیوانات، پدیده های طبیعی مثل رعد و برق و طوفان ، موجودات خیالی مانند جادوگر، غول، هیولا ،تاریکی و ... می ترسد. با افزایش سن، دلهره ها نیز تغییر می کند. حالا دیگر فرزند شما از دیو و جادوگر نمی ترسد، بلکه درد، تنهایی، بیماری، عدم احساس محبت دیگران و تصور اینکه فرزند خوبی برای خانواده نباشد، او را دچار تشویش و نگرانی می کند. ترس از مرگ نیز همیشه با کودکان همراه است.

با آغاز دوران بلوغ که مرحله جدیدی در زندگی محسوب می شود ، دلواپسی ها نیز شکل دیگری به خود می گیرد. به عنوان مثال نوجوان از هر جهت خود را با دیگران مقایسه می کند و سوالاتی از قبیل اینکه " آیا من هم مثل دیگران هستم یا نه؟" در ذهنش شکل می گیرد.

علل ترس،مدت و راههای بروز آن و در همه بچه ها به یک شکل نیست؛ مهم آرامش بخشیدن به او در این دوران است.

آرامش ؛ بهترین راه غلبه بر ترس

شرایط زندگی کودک اصلی ترین عامل سرکوبی ترس است. کودک باید احساس کند که اطرافیان او توانایی رویارویی با مسائل زندگی را دارند. خانواده ای که بیش از حد پشتیبان و نگران کودک هستند، خود به خود ترس را در وجود او نهادینه می کند. این بدان معنا نیست که ترس کودک کم اهمیت و یا نادیده گرفته شود.

هیجان و دلهره، مفید و سازنده است و باید به کودک غلبه بر این احساسات را آموخت. بازی یکی از این روش هاست که کودک در طی آن با خیالی راحت و در اوج شادی و نشاط، مسائل مختلفی را تجربه می کند. خیال پردازی او را برای مواجهه با واقعیات زندگی آماده می سازد. اهمیت خواندن داستان های تخیلی از آن جهت است که در این قصه ها، مسائل دنیای حقیقی با زبانی ساده و واضح توضیح داده شده است و در قالب نمادها برای او روشنگر مفاهیم گوناگون هستند.

برای این که به کودکتان کمک کنید تا بر ترسش غلبه کند، از او بخواهید تا علت ترس و احساسش در این باره را توضیح دهد. به حرفهایش گوش دهید و از ترس های دوران کودکی خود برایش تعریف کنید.

برخلاف کودکان، نوجوانان به ندرت حاضر می شوند احساساتشان را شرح دهند. سردرد، سرگیجه، تهوع، دل درد و ... علائم اضطراب در نوجوانان است.

اگر مدت زمان زیادی است که فرزندتان دچار ترس و نگرانی است، حتما به روانشناس مراجعه کنید، زیرا اگر این مشکل برطرف نشود در شخصیت فرد باقی مانده و به مرور زمان تشدید نیز می شود.