انتخاب اسباب‌بازی مناسب برای کودکان

شاید از دید ما بزرگ ترها، بازی‌های کودکانه، نوعی تفریح و سرگرمی برای نونهالان باشد، اما بازی برای کودک، بخشی از زندگی حقیقی است، شبیه پاره ای از یک زندگی واقعی.

درواقع کودک با اسباب‌بازی‌هایش زندگی می‌کند، درون نقش‌های بازی‌اش جان می‌گیرد و با بازی کردن، زندگی را می‌آموزد.اما این بازی و وسایل بازی‌ها، عاری از خطر نیست، علاوه بر خطرات جسمی که برخی اسباب بازی‌های خطرناک برای کودکان به همراه دارد، آسیب‌های فرهنگی و روحی نیز سلامت ذهن کودک را در معرض تهدید قرار می‌دهد.

اگرچه خیلی از خانواده‌ها، این گونه تهدیدهای اسباب بازی‌ها را نادیده می‌گیرند و حتی طرح این مساله را «لوس بازي» می‌دانند، اما معمولازمانی این اسباب بازی‌های خطرناک، حادثه ای غیرقابل ترمیم می‌آفریند که بی خیال عوارض منفی اسباب بازی‌های کودکان هستیم.

کودک را به اسباب‌بازی‌های خشن عادت ندهیم

کلاهخود، تفنگ، شمشیر، زره و... تنها بخشی از اسباب‌بازی‌های خشنی است که در اغلب اسباب بازی فروشی‌های کشور به وفور یافت می‌شود، کافی است کودک چند قطره اشک بریزد یا چند جیغ بنفش بزند، در آن صورت بسیاری از خانواده‌ها تسلیم خواسته کودک می‌شوند و سرتاپای کودکشان را مجهز به اسباب بازی‌های خشن می‌کنند.

مریم حبیبی، کارشناس روان شناسی کودک می‌گوید: خشونت یک امر اکتسابی است و این پیش فرض که برخی کودکان خشن تر از بقیه هستند، واقعیت ندارد، درواقع وقتی ما با خرید اسباب بازی‌های خشن، روان کودک را برای بروز خشونت مهیا می‌کنیم، نباید توقع داشته باشیم که کودک ما رفتارهای پرخاشگرایانه از خود بروز ندهد.

البته خرید اسباب‌بازی‌های خشن، تاثیر یکسانی روی همه کودکان ندارد، یعنی درست است که شاید خیلی از بچه‌ها با وجود داشتن اسباب‌بازی‌های خشن، رفتار پرخاشگرانه ای از خود بروز ندهند، اما طیف بیشتری از کودکان با در اختیارداشتن اسباب بازی‌های خشن، مستعد بروز رفتارهای غیرعادی می‌شوند.

حبیبی با تاکید بر این که کودک بدرستی فرق بین بازی و واقعیت را نمی‌داند، عنوان می‌کند: ذهن کودک، قابلیت تشخیص بالایی برای تمایز قائل شدن بین محیط بازی و واقعیت ندارد، به همین دلیل کودکی که دور و برش مملو از اسباب‌بازی‌های خشن است، می‌تواند خشونت طلب شود و به سایر کودکان آسیب بزند.

وی یادآور می‌شود: نباید این خطر را هم فراموش کنیم که معمولاکودکان خشن، به مرور از جمع دوستانه کودکان طرد می‌شوند و تنهاتر از سایر نونهالان می‌شوند.

اسباب‌بازی‌ها را جنسیتی انتخاب نکنیم

بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند عروسک را برای دختران و ماشین‌های اسباب بازی را برای پسران بخرند. گرچه شاید برخی خانواده‌ها گمان کنند که خرید جنسیتی اسباب بازی برای کودکان، کار درستی است، اما حبیبی بر این باور است که نباید ذهن کودکان را جنسیتی بار بیاوریم.

وی تاکید می‌کند: کودک نباید به زندگی، نگاهی جنسیتی داشته باشد و این تصور که مثلا دختران عروسک را بیشتر دوست دارند یا پسران عاشق ماشین‌های اسباب بازی هستند، تصوراتی است که ما با خرید جنسیتی اسباب بازی برای کودکان، خودمان به نونهالان تلقین می‌کنیم.

وجود انواع مواد شیمیایی در اسباب‌بازی‌ها

منابع غیررسمی مدعی هستند که بیش از ۹۰ درصد اسباب‌بازی‌های داخل کشور، ساخت کشور چین است، اما حتی اگر نخواهیم آماری حرف بزنیم، می‌توانیم بگوییم که حجم عظیمی از اسباب بازی‌های موجود در کشور، به طور مستقیم از کشور چین وارد می‌شود.

اغلب این اسباب بازی‌های چینی نیز به طور قاچاق وارد کشور می‌شوند و به همین دلیل گمرگ نمی‌تواند بر واردات بی رویه قاچاق اسباب بازی نظارتی داشته باشد.

نیما ناصحیان، متخصص شیمی آلی به «جام جم» می‌گوید: بسیاری از اسباب بازی‌های قاچاق موجود در کشور، آلوده به مواد شیمیایی خطرناک هستند که وجود این مواد موجب شده است هزاران کودک ایرانی به طور ناخواسته در معرض تهدید مستقیم این مواد خطرناک قرار بگیرند.

وی اضافه می‌کند: اغلب اسباب بازی‌های ساخت کشور چین که وارد کشور ما می‌شود، از مواد بازیافتی ساخته شده‌اند و در رنگ بندی بسیاری از آن‌ها، از مواد شیمیایی خطرناکی استفاده می‌شود که می‌تواند سلامت کودک را به خطر بیندازد.

کافی است چند اسباب‌بازی وارداتی را با نحوه انتخاب تصادفی به آزمایشگاه‌ها ببریم و آن‌ها را مورد آزمایش قرار دهیم، در آن صورت می‌بینید که در ساخت اغلب این اسباب بازی‌ها، مقادیر بسیار زیادی از مواد شیمیایی همچون آرسنیک، جیوه و سرب استفاده شده است که بسیار مضر هستند.

این متخصص شیمی آلی تصریح می‌کند: حتی در برخی اسباب بازی‌های موجود در کشور، ردپای ماده شیمیایی کروم نیز دیده می‌شود که معمولاسازندگان این اسباب بازی‌ها از این گونه مواد شیمیایی برای رنگ کردن اسباب بازی‌ها بهره می‌گیرند.

به هــر حال، شایــد توقع زیاده خواهانه ای نباشد اگر والدین انتظار داشته باشند مسئولان در وهله اول از قاچاق اسباب بازی به کشور جلوگیری کنند و در وهله دوم نیز اسباب بازی‌های موجود در بازار را از نظر کیفیت و سازگاری با سلامت بدن، مورد کنترل و نظارت دقیق قرار دهند.