نگاهی نو به طراحی و ساخت مدرسه: ساخت مدرسه‌‌ با کانتینرهای حمل ونقل در شهر شنژن چین

شرکت فنی ‌- مهندسی «آن‌سوی مرزها»[1] از آخرین پروژه‌اش، «اینفینیتی ۶»[2]، در شهر شنژن چین رونمایی کرد. این سازه که نخستین نمونه‌ی پیش‌ساخته این طرح است، از کنار هم گذاردن دوازده کانتینر ساخته شده و نمایان‌گر ایده‌های «آن‌سوی مرزها» برای طراحی مدارس آینده بر پایه‌ی شش ویژگیِ برگزیده‌ است. هدف این پروژه ساختن فضاهای آموزشی است تا بازدیدکنندگان با اصول بنیادی طراحی آن‌ها آشنا شوند. بخشی از این سازه در «نمایشگاه شنژن-هنگ‌کنگ ۲۰۱۹» به نمایش درآمد. موضوع این نمایشگاه طراحی الگو‌های مدارس آینده و به‌کارگیری سازه‌های پیش‌ساخته با طراحی «ماژولار»[3] برای ساختمان‌های آموزشگاهی بود. در این نمایشگاه، پنج سازه به نمایش درآمد که همه‌ی سازه‌ها از کانتینرهای حمل‌ونقل استانداردی ساخته شده‌است که برگزارکننده برای شرکت‌کنندگان فراهم کرده بود.

 اینفینیتی ۶، سازه‌ای ضربدری شکل دارد. طراحی آن فضاهایی با اندازه‎‌ها و حال‌و‌هوای گوناگون پدید آورده است. از هر سو دلباز است و می‌توان رفت‌وآمد کرد. طراحان پروژه، مدرسه را فراتر از دیوارهای ساختمان و جایی با فضای باز و دسترس‌پذیر می‌دانند. ایده‌ی طراحی این سازه بر پایه‌ی چنین نگرشی به مدرسه، شکل گرفته است. در جهانی که آموزش روندی همیشگی و به درازای عمر انسان در نظر گرفته می‌شود و از مرزهای سن، جا و برنامه‌های آموزشی غیرمنعطف فراتر می‎‌‌رود، طراحی مدرسه نیز باید دگرگون شود و رویکردی منعطف‌تر، نوآورانه‌تر و مشارکتی‌تر داشته باشد. اینفینیتی ۶، نخستین نمونه از چنین مدرسه‌ای است و نمودِ سازه‌ایِ اندیشه‌ای است که گسترش و بهبود می‌تواند بیابد و جزو ساختار شهرهای امروزی شود. 

گروه طراحان اینفینیتی ۶، با انجام دادن این پروژه، چشم‌انداز خود را در قالب شش اصل بازگو ‌کرده‌اند: مدرسه افزون بر این که جای مشترکی برای گردهم ‌آمدن‌ دانش‌آموزان و آموزگاران باید باشد، کانونی برای گسترش و رشد تعامل اجتماعی در میان همه‌ی اعضای اجتماع محلّی باید باشد. ساختمان مدرسه باید فضایی سرشار از تجربه‌ی دیداری هندسی‌ برای کودکان فراهم کند. مرز میان درون و بیرون را نه‌تنها با داشتن طراحی مناسب فضاها، بلکه با فعالیّت‌هایی که در این فضاها انجام می‌شود، کم‌رنگ کند. در حیاط یا راهروی مدرسه، کلاس درس بتواند برگزار ‌شود، یا شهر و طبیعت با فضای درون کلاس پیوند داده ‌شود. در طراحی ساختمان مدرسه، داشتن فضای خصوصی برای گوشه‌ای نشستن، آرامش یافتن و تجربه‌ی تنهایی ضروری است تا فرصت خودیابی و ژرف‌اندیشی نیز فراهم شود.

حتی اندک کوششی برای افزودن طرح و رنگ به دیوارهای درونی و بیرونی، با به‌کار انداختن تخیل نامحدود کودکان، یادگیری آن‌ها را پربار می‌کند و گسترش می‌دهد. داشتن چشم‌اندازهای باز به فضای بیرون، مدرسه را با بیرون پیوند می‌دهد. نمایی از جهانِ درون مدرسه را به بیرون بازتاب می‌دهد و چشم‌اندازهای دلخواه شهر را به درون مدرسه می‌آورد. نقش پنجره‌ها در یادگیری می‌تواند گسترده‌تر شود و افزاری برای یادگیری از فضای بیرون کلاس باشد. پنجره‌ها دریچه‌ای می‌تواند باشد برای دیدن و خواندن آن‌چه در بیرون رخ می‌دهد. سرانجام، مدرسه باید هوشمند باشد، فضایی پویا و پرجُنب‌و‌جوش برای افزایش تعامل میان‌فردی فراهم کند. ماهیّت پیش‌بینی‌نشدنی مهارت‌های لازم برای آینده را بپذیرد، و بر پایه‌ی مفهوم همیشگی بودنِ هماهنگی و دگرگونی، پیش برود.