کار با آواورزی در مناطق دوزبانه
پرسیده میشود که آیا آواورزی در مناطق دوزبانه مانند آذربایجان یا کردستان یا خانوادههای دو زبانه کاربرد دارد؟
یکی از ویژگیهای آواورزی این است که فراتر از آموزش زبان فارسی است و اگرچه آموزش آن با زبان فارسی انجام میشود اما مربی یا آموزگاری که کار آموزش با آواورزی را برعهده دارد میتواند با خلاقیتهای خود به آن خصلت بومی بدهد
نمونه: ممکن است که برای کودکان داستانک های سی بی لک خوانده شود و آنها به ویژه کودکان روستایی که با زبان فارسی آشنایی ندارند محتوای داستان را متوجه نشوند. مربی یا آموزگار به سادگی میتواند این داستانک ها را یا چکیدهای از آن را به زبان مادری کودک برگرداند و کودک با آن ارتباط برقرار میکند.
یادمان باشد که در گام نخست هدف اول تقویت بیان و زبان گفتاری در کودکان است و در این مورد هیچ محدویتی وجود ندارد، اگر زبان مادری کودک تقویت شود او با توانایی بیشتری زبان دیگر یا زبان ارتباطی و ملی ایران را که فارسی است میآموزد.
پرسیده شده است که آیا میتوان تصویرخوانی ها را با زبان مادری کودک انجام داد؟
تصویرخوانی ها یکی از مواردی است که همه اجزای آن را میتوان با زبان مادری کودک انجام داد. از کودک در باره تصویرها به زبان مادری بپرسید و او هم به همین زبان پاسخ میدهد. این به دستگاه آوایی کودک پیش دبستانی کمک میکند و هم زبان مادری و هم زبان فارسی را بهتر میآموزد.
پرسیده شده است در مورد کارورزیهای آوایی چه؟ آیا میتوانیم این کارورزیها را بنابر پسند مربی به زبان مادری کودک برگردانیم؟
پاسخ این که مربی یا آموزگار زبان مادری میتواند با کارورزیهای آواورزی هرکاری در زمینه انتقال زبانی انجام دهد. برای نمونه هنگامی که سی بی لک در باره غار غار و جابه جایی یک از واکها و دگرگشت آن به مار از بچه گربهها میپرسد مربی یا آموزگار زبان مادری میتواند در این مورد برابرسازی با زبان مادری کودک انجام دهد.
آیا اگر کارورزیهایی مانند بازیهای انگشتی یا بازیهای آهنگین وجود دارد آنها را نیز میتواند با زبان مادری کودک انجام دهد؟
بار دیگر تاکید میشود تقویت زبان مادری کودک سبب میشود که تواناییهای کودک در یادگیری زبان ارتباطی فارسی بیشتر شود
اما بهترین شیوه و روشی که ما سفارش میکنیم این است: مربی و آموزگار از زبان مادری برای بیان و روشن سازی مفاهیم سود ببرد. اگر داستانک را به زبان مادری کودک چکیده یا بازگو کرد، همزمان یا پس از این کار همان داستانک را به زبان فارسی برای کودک بخواند
اگر کارورزیها را به زبان مادری کودک انجام میدهد بار دیگر همانها را به زبان فارسی انجام دهد. برآیند این کار بسیار نتیجه بخش است به گونهای که کودک به شتابی زیاد با زبان فارسی نیز آشنا میشود.
آواورزی برای شکستن قاعدههای سنتی آموزش زبان به کودکان دوزبانه و کودکان فارسی زبان ساخته شده است. این بسته آموزشی در صدد است که همه روشهای ناکارآمد سنتی را به کنار بگذارد و با شیوهای نو کودکان را با زبان مادری و زبان فارسی آشنا سازد.
محمدهادی محمدی