چگونه توانایی خواندن نوزاد و نوپای خود را ارزیابی کنیم؟
چگونه فرزندان شما میتوانند به کتاب خوانهای حرفهای تبدیل شوند؟ شما چطور میتوانید به پیشرفت آنها کمک کنید؟ به مجموعه رهنمودهای های مربوط به بررسی توانایی خواندن عمل کنید تا پیشرفت فرزندانتان را به یاری شش مرحلهٔ رشد خواندن از نشانه گذاری تصویرها تا خواندن مستقل، بسنجید. درهر مرحله، دانش و مهارتهایی توضیح داده میشوند که بیشتر کودکان در دورهای معین به آنها دست مییابند و روشهایی پیشنهاد میشوند که این تواناییها را پرورش میدهند.
چگونه ارزیابی کنیم؟
بررسیهای توانایی خواندن را همان گونه که یک پزشک، جدول رشد کودک را مشاهده میکند، انجام دهید. در پی یک الگوی ثابت رشد با فراز و نشیبهای اندک باشید. این نشانهٔ سلامتی و به این معناست که فرزند شما در حال پیشرفت درخواندن است. پیشنهاد میکنیم حتی اگر فرزند شما هم اکنون در سن مدرسه است، با بررسی توانایی خواندن برای خردسالان و کودکان شروع کنید و سپس پیش بروید. در این صورت، خواهید توانست تبدیل تدریجی کودکتان را به یک کتاب خوان مستقل، بهتر ارزیابی کنید.
والدین چگونه میتوانند کمک کنند؟
مادر و پدر نقش مهمی در هر مرحله از رشد توانایی خواندن فرزندان خود دارند. در حالی که پیشرفت کودکتان را زیر نظر دارید، به یاد داشته باشید خودتان هم باید خلاقیت به خرج دهید و فکر کنید چه کارهایی میتوان کرد تا علاقه و مهارتهای او را افزایش داد. ارزیابی توانایی خواندن به چه معناست؟ توجه داشته باشید که پاسخهای شما بیشتر به پرسشهای مربوط به کدام گزینههاست. اگر پاسخهایتان بیشتر به گزینهٔ الف مربوط میشوند، کودک شما هنوز در گامهای نخستین این مرحله است. اگر پاسخها بیشتر گزینهٔ ب هستند، کودک در سطح متوسط این مرحله است.
اگر بیشتر گزینهٔ ج را انتخاب کردهاید، احتمالاً او در حال نزدیک شدن به مرحلهٔ بعدی خواندن است. در صورتی که نگرانی ویژهای در زمینهٔ پیشرفت توانایی خواندن در کودکتان دارید، با آموزگار او یا کارشناس کودکان مشورت کنید. ارزیابی توانایی خواندن در نوزادان و کودکان (۰ - ۲ ساله) هیچ گاه برای آموزش خواندن به کودکتان زود نیست. خردسالان از شنیدن صدای مادران و پدران لذت میبرند، حتی اگر نتوانند واژههای آنها را بفهمند. زبان و توجه آنهاست که بر کودکان تأثیر میگذارد. در این صورت، آنها هم میتوانند زمان طولانیتری به کتاب گوش بسپارند و یک داستان ساده را دنبال کنند.
کودکان بر تصویرها تمرکز میکنند، در عین حال اصول خواندن را نیز میآموزند، از جمله این که چگونه کتاب را به دست بگیرند و آن را ورق بزنند و سرانجام این که چگونه به خواندن عشق بورزند. آیا کودک شما:
۱. با تکان دادن دستها یا گرفتن صفحهها شادمانه به خواندن پاسخ میدهد؟
الف: هنوز نه ب: گاهی ج: بیش تروقت ها
۲. رفتار او با کتاب با رفتارش با اسباب بازیها تفاوت دارد؟
الف: هنوز نه ب: گاهی ج: بیشتر وقتها
۳. هنگامی که شعر، آهنگ یا واژگان تکرار شونده را میخوانید، با شما همراهی میکند؟
الف: هنوز نه ب: گاهی ج: بیشتر وقتها
۴. دوست دارد یک کتاب خاص را بارها و بارها بخواند؟
الف: هنوز نه ب: گاهی ج: بیشتر وقتها
آیا کودک شما میتواند....
۱. یک کتاب را از جهت درست رو به بالا بگیرد و صفحههای آن را ورق بزند؟
الف: هنوز نه ب: گاهی ج: بیشتر وقتها
۲. چیزی را در یک تصویر نشان دهد و نام آن را بگوید؟
الف: هنوز نه ب: گاهی ج: بیشتر وقتها
۳. چیزی را که در طول روز اتفاق افتاده است، بازگو کند؟
الف: هنوز نه ب: باواژه های محدود ج: بیشتر وقتها
۴. مداد رنگی به دست بگیرد و با خط ناخوانا چیزی بنویسد؟
الف: هنوز نه ب: بدون کنترل ج: با کنترل نگران نباشید!
این طبیعی است که کودک شما:
• در آغاز، کتاب را به دندان بگیرد یا آن را به شدت تکان دهد. کودکان با کتابها مانند اسباب بازیها رفتار میکنند.
• به سرعت علاقهشان را از دست بدهند یا هنگامی که شما کتاب میخوانید، به سادگی حواسشان پرت شود. به سراغ صفحهٔ جالبتری بروید.
• بخواهد که یک داستان واحد را بارها و بارها بخوانید. کودکان از راه تکرار میآموزند. • علاقهٔ اندکی به خواندن نشان دهد. کتاب را زمین بگذارید و بعد، دوباره شروع کنید.