توانایی های کودک در یک سالگی

یک‌ سالگی آغاز تحرک های مهارت ساز دوران کودکی است. اگرچه به نظر می رسد کودک به طور بی هدف برخی فعالیت ها را انجام داده و به این سو و آن سو می رود اما در واقع این دوران، کودک نوپا در حال افزایش توانمندی‌ها و مهارت‌های خاص خود است.

 او با وسایل مختلف سر و کار پیدا کرده و با تجربه دنیای بیرونی به اندوخته‌های دانشی و مهارت‌هایش اضافه می‌کند. بنابراین بازی کودک با وسایل و لوازم خانگی، اسباب بازیهای مخصوص این دوره در رشد مهارت‌های فیزیکی، ذهنی و اجتماعی او تاثیرگذار است.

توانایی های کودک یک ساله در حرکت

کودک پس از گذشت یک‌سال و پس از این‌که مهارت راه رفتن را فراگرفت به تمرین آن می‌پردازد. او دیگر صرفاً به راه رفتن فکر نمی‌کند بلکه راه رفتن را بهترین وسیله برای کشف محیط بیرون از خود می‌داند بنابراین برای کشف دنیای بیرونی نیازمند مهارت‌های دیگر نیز هست. مهارت‌هایی مثل هل دادن و کشیدن اشیا، روی هم گذاشتن آن‌ها، خالی و پر کردن ظروف و ضربه زدن و تولید سروصدا. او ساعت‌ها مشغول بازی‌های تکراری با اشیا می شود و حتی برخی اوقات اشیا را جابه جا می‌کند. از پله‌های خانه بالامی‌برد، با پاهایش به آن‌ها ضربه زده و اثر عملکرد خود را روی اشیا تجربه می‌کند. او حتی می‌تواند مهره‌های درشت را بند کرده و از این بازی تکراری لذت زیادی ببرد. گرچه مهارت‌های کودک با انجام این فعالیت‌ها افزایش پیدا می‌کند ولی در اصل در حال اکتشاف دنیای بیرونی خودش است.

توانایی های کودک یک ساله در یادگیری

دانشمند کوچک خانه، علاقه زیادی به دانستن علت وقایع دارد. این‌که یک وسیله چگونه حرکت می‌کند. یا اگر او لیوان را از روی میز بیندازد چه خواهد شد؟! به همین خاطر او در این سن علاقه زیادی به اشیا متحرک پیدا می‌کند و خود نیز وارد عمل شده و اشیا و مواد را با یکدیگر ترکیب کرده و با کنجکاوی‌های کودکانه‌اش آزمایش‌های ثابتی با اشیا می کند شاید او ده‌ها بار لیوان را از روی میز بیندازد و هر بار با نگاهی اعجاب انگیز به آن بنگرد. 

نوپای تازه وارد علاقه خاصی به پنهان کردن اشیا و اسباب بازی‌هایش دارد و به طور کلی وقتی به یکسال و نیمگی می‌رسد از دسته بندی وسایل و اسباب بازی هایش لذت می‌برد. او علاقه خاصی به گذاشتن اشیا مشابه در یک گروه دارد بنابراین صرف ساعت ها وقت برای انجام این کار برایش لذت بخش است. ساعت‌ها بازی‌های تکراری و بی‌هدف را دنبال می‌کند اما بالاخره در پایان این حرکت بی هدف به تشخیص اشیا با کمک علائم می‌رسد. حالادیگر می‌تواند تصاویر را در کتاب شناسایی کند و گاه مداد دست گرفته و خطوط ناهماهنگی را روی کاغذ ترسیم کند. و با این شیوه نخستین بازی‌های تقلیدی خود را آغاز می‌کند. تکالیف تقلیدی بزرگسالان را بویژه تکالیف خانگی و خانه داری را انجام می‌دهد. 

توانایی های کودک یک ساله در اجتماع

کودک یکساله هنوز آنقدر توانایی های اجتماعی اش رشد نکرده تا بازی با سایر همسالانش را بر بازی انفرادی ترجیح دهد. بیشتر بازی های او به صورت انفرادی شکل می گیرد و گاه با والدین خود بازی می کند. به همین خاطر سعی در انجام تکالیف بزرگسالان دارد. نوپای یکساله حالامعنای محبت کردن به دیگران را خوب می فهمد و لبخندهای گاه به گاه به دیگران را آغاز می کند. او علاقه خاصی به نگاه کردن تصاویر کتاب و شنیدن شعرهای قافیه دار دارد با این شیوه مهارت زبان آموزشی اش را تقویت می کند. 

با این اوصاف به نظر می رسد کودک در یکسالگی تمایل زیادی به بازی با اشیا خانگی و برخی اسباب بازی های خاص سن خود دارد. گرچه انواع و اقسام اسباب بازی ها در بازار یافت می شود و والدین نیز با تهیه وسایل بازی متناسب با سلایق خود از کودک می خواهند صرفاً با آن مشغول بازی شده و با وسایل خانه کاری نداشته باشند اما نباید فراموش کرد که هر کودکی متناسب با نیاز ذهنی، جسمی و اجتماعی اش با دنیای بیرون ارتباط برقرار می کند و محدود کردن او در محیط خانه باعث رشد ناکامل او خواهد شد. 

همه اسباب بازی ها در این سنین می بایست از نوع اسباب بازی های فعال، اسباب بازی هایی که حرکت می کنند و یا به وسیله خود کودک سر و صدا تولید می کند باشد. لزومی ندارد اسباب بازی های این سن جزئیات زیادی داشته باشد اما هر چه واقعی تر باشد بیشتر مورد پسند کودک نوپا است. سبک بودن، حمل آسان و داشتن رنگ های روشن و براق از دیگر نکاتی است که در انتخاب اسباب بازی ها باید دقت کرد.