فرصتی طلایی برای استعدادیابی در شنا

 امروزه اهمیت ورزش بر کسی پوشیده نیست و کمتر کسی است که به تاثیر ورزش بر سلامت جسم و روح خود و اجتماع آگاهی نداشته باشد. ورزش از جمله مقوله‌هایی است که در تمامی ادیان، مکاتب و جوامع جایگاه ویژه ای دارد و توصیه‌هایی از جانب اندیشمندان و متفکرین درباره اهمیت ورزش بیان شده است، هر چند که نوع نگاه آنها به ورزش متفاوت است. اما در این بین توجه ویژه به ورزش از دوران کودکی دارای اهمیتی است که نمی‌توان از کنار آن به سادگی عبور کرد. رشد کودک در صورت همراه شدن با ورزش می‌تواند متوازن صورت گیرد و دیگر شاهد فقر حرکتی و یا کوتاهی و نقص اندام در کودکان نخواهیم بود.

اما در بین این ورزش‌ها ورزش شنا از اهمیت ویژه ای برخوردار است به طوری که پیامبر گرامی اسلام (ص) می‌فرمایند: «به فرزندان خود تيراندازي و شنا بياموزيد.» این حدیث بیانگر اهمیتی است که اسلام و رهبران دینی برای ورزش و سلامتی جسم و روان مسلمانان قائل هستند. این دستور همانند بسیاری از دستورات دینی تمامی افراد اعم از دختر و پسر را شامل می‌شود و علت تاکید بر این ورزش در آن بود که ورزش شنا در کنار تیراندازی و سوارکاری از جمله ورزش‌هایی بودند که مسلمانان می‌توانستند در مواقع لزوم از آن‌ها برای دفاع کردن از خود استفاده کنند. استعدادیابی در ورزش امروز به یک امر بدیهی در دنیا تبدیل شده است و مدیران موفق ورزشی بیشتر از کسب قهرمانی در اندیشه استعدادیابی و حفظ این قهرمانی‌ها در سال‌های آینده هستند و این امر تنها با شناسایی استعدادها و میدان دادن به آن‌ها صورت می‌پذیرد.

این که این استعدادها در کجا شناسایی و شکوفا می‌شوند سوالی است که مدیران موفق همیشه در پی یافتن بهترین پاسخ برای آن هستند. اهمیت دادن به ورزش مدارس و نگاه تخصصی به برخی رشته‌های ورزشی در مدارس یکی از بهترین شیوه‌هایی است که می‌توان استعدادها را از همان سنین کودکی شناسایی و به درستی آن‌ها را تا رسیدن به قهرمانی در مقطع بزرگسالان هدایت کرد.

لزوم فراگیری شنا در مدارس

ورزش در مدارس و به خصوص در پایه‌های ابتدایی مقوله ای است که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان نگاه ویژه ای به آن می‌شود و جزو یکی از دروس مهم دانش آموزان محسوب می‌شود و دانش آموزان به همان میزان که به دروسی مانند ریاضی و یا علوم توجه می‌کنند به درس ورزش نیز اهمیت می‌دهند. کالج‌های ورزشی امروزه به یکی از مراکز مهم درسی و استعدادیابی در کشورهای پیشرفته تبدیل شده است.

در این کالج‌ها به ورزش‌های اول و پایه آن کشور اهمیت ویژه ای داده می‌شود و دانش آموزان در کنار درس به فراگیری این رشته‌های ورزشی می‌پردازند. نمونه عینی آن کالج‌های ورزشی در امریکا است که ورزش بسکتبال در آن تدریس می‌شود و محصول آن بسکتبالیست‌های بزرگی است که طی این سال‌ها در لیگ حرفه ای دنیا (NBA) بازی می‌کنند و تمامی آن‌ها محصول همین کالج‌ها هستند که از دوران ابتدایی دانش آموزان را در مسیر فراگیری ورزش بسکتبال و علاقه مند کردن به آن قرار می‌دهند. اما، در ایران به ورزش مدارس، به خصوص در مقطع ابتدایی اهمیت چندانی داده نمی‌شود به طوری که اغلب مدارس ابتدایی حتی معلم ورزش ندارند و عملاً زنگ ورزش در بیشتر مدارس به زنگ مطالعه دروس دیگر اختصاص می‌یابد و زنگ ورزش در مدارس فدای دروس دیگر مانند ریاضیات و علوم می‌شود در حالی که از سال ۱۳۰۶ درس تربیت بدنی در برنامه درسی مدارس قرار گرفته است اما همواره با آن به عنوان یک درس اضافی و فوق برنامه رفتار می‌شود و در برخی از مدارس کشور زنگ تربیت بدنی با زنگ بیکاری برابر است. این نقصی بزرگ است که نمی‌توان از کنار آن به راحتی عبور کرد به طوری که تاثیر منفی آن را به رشد کودکان در مقطع ابتدایی شاهد هستیم و میانگین رشد آن‌ها از حد استاندارد پائین تر است.

طرح ملی

با این توصیف طی چند سال گذشته رویکرد مثبتی به ورزش ایجاد شده و با ایجاد معاونت ورزش در آموزش و پرورش احیای دوباره ورزش در مدارس در دستور کار قرار گرفت. ورزش شنا به عنوان ورزشی که اسلام به فراگیری آن تاکید بسیار دارد از مهرماه سال جاری به عنوان یکی از دروس پایه سوم ابتدایی قرار گرفت تا یک میلیون دانش آموز این مقطع در سراسر کشور در طول سال تحصیلی با این ورزش پایه و مفرح آشنا شده و آن را فراگیرند.

کیومرث هاشمی قائم مقام وزیر آموزش و پرورش در امور تربیت بدنی و سلامت اجباری شدن ورزش شنا در مدارس را در راستای اجرای سند چشم انداز ۲۰ ساله نظام مبنی بر تبدیل ایران به کشور مترقی منطقه می‌داند و می‌گوید: با توجه به تاکید اسلام به آموزش شنا به کودکان و نوجوانان و ارتقای سطح سلامت دانش آموزان، آموزش شنا در پایه سوم ابتدایی و در سال‌های بعد در کل پایه‌های ابتدایی اجباری خواهد شد.

منوچهر بهمنی مدیرکل تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش که نقش ویژه ای در اجباری شدن ورزش شنا در مدارس ابتدایی دارد با تاکید بر اینکه این یک طرح ملی است گفت: ورزش شنا ارتباط مستقیمی با جان آدم‌ها دارد و پیامبر اسلام نیز تاکید زیادی بر آن دارند. از سوی دیگر ورزش شنا باعث رشد متوازن اندام‌ها و عضلات در کودکان می‌شود و همین امر باعث شده است تا اجباری شدن ورزش شنا در پایه سوم ابتدایی در معاونت ابتدایی آموزش و پرورش مطرح و با تشکیل کارگروه و ارزیابی آن و برگزاری جلسات مختلف با فدراسیون شنا این طرح به تصویب برسد.

بهمنی موفقیت این طرح را منوط به همکاری خانواده‌ها دانست و گفت: متاسفانه بزرگ‌ترین دغدغه خانواده‌ها در تحصیل فرزندانشان مربوط به دروس ریاضی و یا علوم و یا انضباط است و هیچگاه حساسیتی به درس ورزش کودکان خود نشان نمی‌دهند اما آن‌ها باید بدانند که اگر تحصیل و تربیت فرزندان مهم است شادابی و تندرستی آن‌ها نیز به همان میزان اهمیت دارد و باید نسبت به این امر توجه جدی نشان بدهند. وی ادامه داد: در صورتی که خانواده‌ها همکاری جدی در این زمینه به عمل بیاورند در کمتر از ۴ سال تمام دانش آموزان ورزش مفرح شنا را یاد می‌گیرند و ما شرط ثبت نام در پایه چهارم ابتدایی را داشتن گواهینامه فراگیری شنا قرار داده‌ایم و اگر کسی این گواهینامه را نداشته باشد در پایه چهارم ثبت نام نمی‌شود. برای دانش آموزان روستایی نیز که دسترسی به استخر ندارند تسهیلاتی قائل شده‌ایم تا در اردوهایی که برای آن‌ها در نظر خواهیم گرفت شنا را یاد بگیرند.

آژیر قرمز برای ورزش شنا

فدراسیون شنا به عنوان متولی ورزش شنای کشور نقش بسزایی در فراگیری این ورزش در بین دانش آموزان و همگانی کردن آن دارد. بحث آموزش یکی از اصولی است که امروزه فدراسیون شنا به دنبال آن است. امیرحسین آیت اللهی رئیس فدراسیون شنا با تاکید بر اینکه تمام امکانات را برای آموزش شنا به دانش آموزان در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار خواهند داد گفت: به عنوان متولی ورزش شنا از هرگونه طرحی برای همگانی کردن آن استقبال می‌کنیم و تمامی امکانات ورزشی خودمان از جمله استخر و مربی شنا را در هیات های ورزشی استان‌ها در اختیار آموزش و پرورش قرار خواهیم داد. البته نگاه ما در این زمینه فراتر از یادگیری شنا به عنوان یک درس است. ما در کشور ۳۵۰۰ کیلومتر ساحل داریم و هر ساله شاهد حوادث ناگوار غرق شدن تعدادی از شهروندان در این سواحل هستیم در حالی که ما با این همه ساحل باید بهترین شناگران دریایی دنیا را داشته باشیم اما امروز کجا هستیم؟

ورزش شنا ارتباط مستقیمی با جان انسان‌ها دارد و این در حالی است که شنا سالم‌ترین ورزش در بین رشته‌های ورزشی است زیرا تمام اندام بدن انسان در آن تقویت می‌شود. فراگرفتن شنا حقی است که فرزند بر والدین خود دارد و نباید فرزندان مان را از این حق محروم کنیم و می‌توان با ۱۲ جلسه آموزش شنا فرزندمان را برای همیشه بیمه کنیم. بالطبع یاد گرفتن شنا تاثیر مستقیمی بر کاهش حوادث غرق شدن در سواحل دارد و اگر در هر خانواده ای یک یا چند نفر شنا بلد باشند دیگر شاهد اینگونه حوادث نخواهیم بود.

امروز باید آژیر قرمز را برای شنای کشور به صدادربیاوریم زیرا بسیاری از خانواده‌ها با شنا آشنا نیستند. آن‌ها بیشتر به ورزش قهرمانی اهمیت می‌دهند در حالی که مهم‌تر از قهرمانی حفظ سلامتی و حفظ جان افراد خانواده‌ها اهمیت دارد و باید ورزش شنا از سنین پایه جدی گرفته شود تا در آینده با مشکل امروز مواجه نشد.

آیت اللهی درباره همکاری فدراسیون شنا در زمینه اجباری شدن شنا در مدارس گفت: تمام استخرهای این فدراسیون در سراسر کشور دراختیار آموزش و پرورش قرار گرفته است و ما مربیان شنا را برای آموزش شنای کرال سینه و قورباغه در اختیار آموزش و پرورش قرار خواهیم داد و در صورت لزوم نیز مربیان خارجی برای آموزش علمی شنا به دانش آموزان استخدام خواهیم کرد. امروز باید دست به دست هم بدهیم تا فرهنگ ورزش شنا را در جامعه نهادینه کنیم و در این صورت نسل آینده نسلی شاداب و سالم همراه با سلامت روح خواهیم داشت □