هدف یازدهم توسعه پایدار، شهرها و جامعههای پایدار
شهرها مرکز ایده، تجارت، فرهنگ، علم، تولید و رشد اجتماعی هستند. آنها در بهترین حالت به شهروندان خود اجازه میدهند از نظر اجتماعی و اقتصادی پیشرفت کنند. با توجه به این که پیشبینی میشود تا سال 2030 جمعیت شهرنشینان به 5 میلیارد برسد، مهم است که برنامهریزی شهری و مدیریت آن در قرار باشد تا بتوان به چالشهای شهرنشینی رسیدگی کرد.
در زمینهی حفظ شهرها به گونهای که بدون بهرهبرداری بیرویه از زمین و منابع، کار رونق داشته باشد چالشهای زیادی وجود دارد.چالشهای معمول شامل تراکم بالا، کمبود بودجه برای فراهم آوردن خدمات پایهای، کمبود مسکن مناسب، از بین رفتن زیرساختها و آلودگی هوا میشوند. به دلیل تراکم بالای جمعیت و محل قرارگیری شهرها، بسیاری از آنها نسبت به تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی آسیبپذیرترند.
بر چالشهای شهرنشینی -مانند مدیریت و پاکسازی امن پسماند شهری- میتوان به گونهای فائق آمد که همزمان با گسترش استفاده از منابع و کاهش فقر و آلودگی، شهرها همچنان به رشد و بالندگی خود ادامه دهند. افزایش جمعآوری پسماند شهری نمونهای از این مسئله است. باید دورنمایی از آیندهی شهر وجود داشته باشد که در آن فرصت، دسترسی به خدمات اولیه، انرژی، مسکن، حمل و نقل و غیره برای همه فراهم است.
آمار و ارقام:
- امروزه نیمی از بشریت -3.5 میلیارد نفر- در شهرها زندگی میکنند.
- شهرها و مناطق شهری، 60% تولید ناخالص داخلی را بر عهده دارند.
- 2 میلیارد نفر به خدمات جمعآوری پسماند دسترسی ندارند.
- در سال 2018، تنها 53% شهرنشینان دسترسی آسان به حمل و نقل عمومی داشتند. دسترسی آسان به معنای زندگی در 500 متری یک ایستگاه اتوبوس یا وسیلهی حمل و نقل کمظرفیت و در 1000 متری یک ایستگاه راهآهن یا کشتیرانی است.
- 95 درصد گسترش شهری در دهههای آینده در کشورهای در حال توسعه رخ خواهد داد.
- 883 میلیون نفر زاغهنشین هستند و بیشترشان در آسیای شرقی و جنوب شرقی زندگی میکنند.
- شهرهای دنیا تنها 3 درصد از اراضی کرهی زمین را اشغال کردهاند، ولی مسئول 60 تا 80 درصد مصرف انرژی و 75 درصد انتشار گاز دیاکسید کربن جهان هستند.
- 150 شهر برنامهریزی شهری ملی دارند، که تقریباً نیمی از آنها در مرحلهی اجرا هستند.
- گسترش سریع شهرنشینی، به منابع آب شیرین، فاضلاب، محیط زیست و بهداشت عمومی فشار وارد کرده است.
- از سال 2016، 90% شهرنشینان هوای ناسالم تنفس میکنند که به 4.2 درصد مرگ به سبب آلودگی هوا منجر شده است. بیش از نیمی از جمعیت شهرنشینان در معرض شاخص آلودگی دو برابر بیشتر از حد سلامت قرار دارند.
چه میتوان کرد؟
در ذهنتان ساختمانها، خیابانها و محلهی خود را ترسیم کرده و بر اساس آن عمل کنید. آیا به اندازهی کافی کار وجود دارد؟ آیا کودک شما میتواند در امنیت تا مدرسه پیاده برود؟ میتوانید با خانوادهی خود شبها قدم بزنید؟ نزدیکترین وسیلهی حمل و نقل عمومی با شما چقدر فاصله دارد؟ کیفیت هوا چگونه است؟ فضاهای عمومی مشترک شما چه شکلی هستند؟ هر چه شرایط بهتری برای جامعهی خود فراهم کنید، به کیفیت زندگی بالاتری دست مییابید.