معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی

روش‌ها و الگوهای پیشنهادی برای اشاره‌ ورزی

همه خانواده‌ها بدون استثنا به طور خودآگاه یا ناخودآگاه از شش ماهگی به بعد با کودک خود با زبان اشاره سخن می‌گویند. درخواست‌هایی مانند، سرسری کردن، دس دسی کردن، نانای کردن و پرسش‌هایی مانند چشمات کو؟ دهان ات کو؟ موی ات کو؟ و پاسخ‌هایی که از کودک می‌گیرند همه در چارچوب زبان اشاره طبیعی قرار دارد. در ادامه این مقاله روش‌ و الگوهایی برای اشاره‌ ورزی ارائه می‌دهیم.

مشاهده فیلم راهنما

آشنایی با بسته‌های اشاره‌ورزی، تدوین آقای محمدهادی محمدی

1- اشاره‌ ورزی را سرسری و بی‌برنامه انجام ندهید.

«اشاره‌ ورزی» برنامه هدف‌دار است. بنابراین اگر می‌خواهید کودکان رشد ارتباطی و زبانی داشته باشند، بپذیرید که هیچ برنامه‌ای نمی‌تواند پراکنده و بی‌هدف باشد. اگر چنین بود، نام آن برنامه نبود. اشاره‌ورزی نیاز کودک است و این را شما باید درک کنید. اگر به این شناخت نرسید، امکان ندارد در این زمینه کار را به درستی انجام دهید. آنچه شناختش مهم است، این است که اشاره‌ورزی را بخشی از برنامه روزانه‌ی نوزاد و نوپا یا خردسالان کنید و در بستر زندگی روزانه آموزش اشاره‌ها را انجام دهید.

معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی
اشاره‌ورزی را سرسری نگیرید!

2- اشاره‌ورزی در موقعیت

بهترین شیوه از کار اشاره‌ورزی، انجام نشانه-کنش اشاره‌ها در موقعیت است. مانند هنگامی که می‌خواهید به کودک شیر دهید یا او تشنه است و نمی‌تواند نیاز خود را بیان کند و می‌گرید. در این حالت شما می‌توانید با انجام نشانه-کنش آب هم به او بیاموزید و هم نیاز او را برآورده کنید. چنین کاری حس بسیار خوبی به کودک می‌دهد و در نوبت‌های بعد او خود پیش از گریه می‌کوشد از این راه نیاز خود را با زبان اشاره به شما برساند.

به عبارت دقیق‌تر و واضح‌تر از «کنش اشاره موقعیت»، اشاره‌ها و نمادها زمانی معنادار بوده، می‌تواند اثرگذار باشد و ذهن و دریافت کودک را با خود هم‌سو می‌کند که در زمان رخ‌داد و جریان یافتن موضوعِ آن اشاره باشد. نباید اجازه داد انگاره و تصور ما از آموزش که همان مقابل نشستن فراگیر در یک سو و در سوی دیگر شخصی که به عنوان آموزشگر به صورت سخنرانی، قصد دارد مطالب و محتواهایی را انتقال دهد، در اشاره‌ورزی جایگاه پیدا کند. قرار نیست زمان‌هایی از روز، کودک را مقابل خود قرار دهیم و به طور مثال پنج نشانه را به او یاد داده و این پتج نشانه در طول یک هفته هرروز تکرار شده تا ملکه ذهن کودک گردد. این نحوه اشاره‌ورزی یک فعالیت بی‌معنا و نامفهوم را برای کودک ایجاد می‌کند و نتیجه‌ای جز خستگی، ملال‌آوری و انزجار برای کودک نخواهد داشت.

پیشنهاد می‌کنیم به طور مداوم به نشانه‌های مطرح شده در جلدهای سه‌گانه اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان مراجعه داشته باشید و با به خاطر داشتن آن‌ها، هرگاه که کودک شما مشغول فعالیت‌های مختلف روزانه خود می‌باشد، اقدام به مطرح کردن آن و اجرای آن نشانه شوید. بدون تردید تکرار چندین باره نشانه‌ها در رویدادهای مرتبط با آن‌ها زمینه فراگیری را به راحتی فراهم می‌کند.

آیا اشاره‌ورزی و آموزش در این سنین، فعالیتی آسیب‌زا برای کودک نیست؟

با توجه به نکات مطرح شده درباره اشاره‌ورزی و بازه سنی که مخاطب این بسته می‌باشد، ممکن است این سؤال ایجاد شود که آیا مشغول کردن نوزاد و نوپا به آموزش از همان روزها و ماه‌های آغازین تولد، باعث ایجاد آسیب و ایجاد ملالت و خستگی و منزجرشدن او از مقوله آموزش نمی‌شود، به گونه‌ای که در ادامه مایل به فراگیری هیچ محتوا و مطلبی نباشد؟

در پاسخ باید گفت این نقصان زمانی رخ می‌دهد که تصور ما از شیوه و فرآیند آموزش و یادگیری در آغازین روزهای زندگی، همان شیوه و فرآیندی باشد که در آموزش مدرسه‌ای در پایه‌های ابتدایی و بعد از آن در جریان است. تصور می‌کنیم قرار است کودک ما باید خود را وادار کند و در مقابل ما ساکت و آرام بنشیند و مطالب بیان شده توسط ما را به خوبی گوش داده و حافظه‌سپاری نماید.

این انگاره نه تنها در مورد آموزش بسته اشاره‌ورزی بلکه درباره هرنوع محتوای دیگر خطا بوده و ناشی از عدم آگاهی نسبت به فضای کودکی و جهانِ زیستی آنان می‌باشد. در همه جای دنیا کودک و دوران کودکی را به بازی و سرگرمی می‌شناسند و کودک‌شناسان و کارشناسان این حوزه معتقدند دوران کودکی یادگیری در ضمن بازی‌ها و فعالیت‌های سرگرم کننده به عنوان زمینه و پایه‌ای برای شخصیت انسان و نحوه زیست و تعامل او با اطراف و اطرافیان خواهد بود. بنابراین اشاره‌ورزی بیش از آنکه یک محتوای آموزشی باشد، یک بازی و فعالیت سرگرم‌کننده و نشاط‌بخش برای نوزاد و نوپا خواهدبود و تمام سعی و تلاش والد باید در راستای جذاب‌سازی و نشاط‌‌ انگیز نمودن آن باشد.

آشنایی با بسته‌های اشاره‌ورزی، تدوین آقای محمدهادی محمدی

این بسته شامل ۳ جلد کتاب «اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان»، کتابچه راهنمای اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان و نیز لوح فشرده آموزش تصویری اشاره‌ورزی می‌باشد. در کتابچه راهنما مشابه آنچه در این نوشتار ارائه شد توضیحاتی پیرامون چیستی اشاره‌ورزی، کارکردهای آن برای نوزادان، تاریخچه زبان اشاره و مختصری پیرامون روش اجرا آورده شده است.

در کتاب‌های سه جلدی اشاره‌ورزی، نویسنده اشیاء، فعالیت‌ها و موارد مختلفی را که یک نوزاد با آن‌ها درگیر بوده و کنش خواهد داشت، گروه بندی نموده و و برای هر یک با استفاده از تصویر کودکان، به اجرا در آورده است.

معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی
اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان جلد اول

معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی
اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان جلد دوم

معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی
اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان جلد سوم

معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی
راهنمای اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان

نکته‌ی حائز اهمیت درباره این بسته آن است که تدوین‌گر این بسته، برای نشانه گذاری هریک از مفاهیم و ارائه‌ی علائم مخصوص به هریک، تلاش نموده است تا از اشاره‌هایی که در فرهنگ ایرانی و در میان ایرانیان برای ارتباط گیری با یکدیگر وجود دارد، بهره بگیرد. به همین دلیل در برخی موارد با مقایسه میان مطالب این بسته با کارهایی از این دست که در سایر فرهنگ‌ها و کشورها انجام شده، تفاوت عمده مشاهده می‌شود.

در نهایت لوح فشرده این بسته تمامی اشاره‌ها را به صورت تصویری توسط یک بزرگسال به اجرا در آورد و آن را نمایش می‌دهد از این رو به خوبی حرکات دست آورد و لب‌ها و سر و گردن برای والدین و مربیان کودک مشخص و قابل فهم می‌گردد.

نمونه‌هایی از اشاره‌ها و نمادها در بسته اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان

برخی از صفحات بسته «اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان» را با شما به اشتراک گذاشتیم تا شما بتوانید بیشتر با بسته اشاره‌ورزی آشنا شوید.

معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی
پوشک عوض‌کردن

معرفی بسته اشاره‌ ورزی با نوزادان و نوپایان - بخش پایانی
بخشی از صفحات کتاب اشاره‌ورزی با نوزادان و نوپایان

مقاله‌های مرتبط با اشاره‌ورزی را می‌توانید در لینک‌های زیر بخوانید: 

دیگر تصاویر
ویراستار
یاس فرهومندفر
Submitted by editor75 on س., 10/12/2021 - 09:16