تاریخچه و روند شکل گیری آزمون پرلز - تغییر از یادگیری خواندن، به خواندن برای یادگیری.

پیشرفت در مطالعه‌ی بین‌المللی سواد خواندن

پرلز [1] (پیشرفت در مطالعه‌ی بین‌المللی سواد خواندن) یکی از مطالعات اصلی انجمن بین‌المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی IEA است. پرلز با مدیریت مرکز مطالعات بین‌المللی تیمز و پرلز در دانشکده‌ی بوستون، از سال 2001 و هر پنج سال یک بار برگزار می‌شود و استانداردی جهانی برای ارزیابی روند پیشرفت خواندن در سال چهارم است. بیش از 60 کشور و نهادهای سنجش محلی در پرلز 2021 شرکت کرده‌اند. 

هدف بررسی میزان موفقیت سواد خواندن کودکان، پایه‌گذاری مطالعات آینده برای موفقیت و جمع‌آوری اطلاعات درباره‌ی خانه و مدرسه‌ی دانش‌آموزان حین آموزش خواندن است. پرلز داده‌هایی مقایسه‌ای درباره‌ی کیفیت خواندن کودکان فراهم می‌کند و اطلاعاتی در ارتباط با خط مشی پیشرفت یادگیری و تدریس ارائه می‌کند. این مطالعه در مرحله‌ی کلیدی گذر کودکان در پیشرفت خواندن اجرا می‌شود: تغییر از یادگیری خواندن، به خواندن برای یادگیری. ارزیابی موفقیت خواندن در این مرحله‌ی مهم است که رهنمودهای کلیدی برای مربیان و سیاست گذاران در ارتباط با اثربخشی نظام آموزشی فراهم می‌کند و آنها را در شناسایی حوزه های پیشرفت یاری می‌کند. 

در سایت آموزک بخوانید: انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی IEA

مرور کلی پرلز

پرلز روندها و مقایسه‌هایی بین‌المللی از پیشرفت خواندن و توانش دانش‌آموزان سال چهارم فراهم می‌کند که در ارتباط با اهداف و استانداردهای آموزش خواندن است.

این برنامه دو هدف جامع خواندن را ارزیابی می‌کند و بیشتر خواندن‌هایی را شامل می‌شود که دانش‌آموزان در داخل و خارج از مدرسه انجام داده‌اند: تجربه‌ی ادبی خواندن، کسب اطلاعات و به کارگیری آنها. علاوه براین، پرلز چهار مرحله‌ی گسترده از درک مطلب را در هر یک از دو هدف خواندن ارزیابی می‌کند: تمرکز و بازیابی اطلاعاتی که به وضوح بیان شده، استنتاج ساده، تفسیر ایده‌ها و اطلاعات و ادغام آنها و ارزشیابی و نقد محتوا و سازه‌های متنی. 

علاوه بر ارزیابی خواندن، پرسشنامه‌های پرلز با موضوع مدرسه، معلم، دانش‌آموز و خانه اطلاعات گسترده‌ای درباره‌ی عوامل بافتاری خانه و مدرسه فراهم می‌کند که با آموزش و یادگیری خواندن ارتباط دارد. این داده‌های ارزشمند مواردی از جمله چگونگی سازمان‌دهی نظام آموزشی برای تسهیل یادگیری؛ محیط خانه‌ی دانش‌آموزان و حمایت از یادگیری؛ فضای مدرسه و امکانات و نحوه‌ی آموزش در کلاس درس را شامل می‌شود. همچنین، پرلز دایرة المعارفی دارد که داده‌های مربوط به فضای آموزشی هر کشور را درارتباط با موضوع یادگیری خواندن در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.  
مدیران هماهنگی پژوهش ملی نقش مهمی در انتخاب متن‌ها، تهیه‌ی پرسش‌ها و پیمایش و نیز تکمیل دایرةالمعارف پرلز دارند. همچنین، این افراد ارزیابی را در کشورشان اجرا می‌کنند؛ نتایج را گزارش می‌دهند و یافته‌ها را در بستر ملی تفسیر می‌کنند. 

تاریخچه

پرلز درباره‌ی فرصت‌هایی که نظام آموزشی برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند و نیز عواملی که بر چگونگی استفاده از این فرصت‌ها اثر می‌گذارد، اطلاعات پس‌زمینه‌ای جمع‌آوری می‌کند. این اطلاعات پس زمینه‌ای موارد زیر را شامل می‌شود:  
خط مشی برنامه‌ی آموزش برای خواندن؛ نظام آموزشی چگونه برای تسهیل یادگیری سازمان دهی شده است؛ محیط خانه برای یادگیری دانش‌آموز؛ حال و هوای مدرسه و چگونگی امکانات مدرسه و اجرای آموزش در کلاس. مطالعات سواد خواندن قبل از پرلز 2001 انجام شده بود و پرلز جانشین مطالعات انجمن بین‌المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی IEA، مانند مطالعه‌ی سواد خواندن است که در سال 1970 شروع شد و تا سال 1991 ادامه داشت. پرلز 2001 آغازی در روند ارزیابی دوره‌ای بود. در هر پنج سال، نظام آموزشی با اجرای آزمون قادر است در گذر زمان برمیزان سواد کودکان نظارت داشته باشد. پرلز 2016 چهارمین دوره بود و مانند دوره‌های قبلی (2001، 2006، و 2011) اطلاعاتی درباره‌ی حمایت خانواده در سوادآموزی، برنامه‌ی آموزشی و اجرای برنامه‌ی آموزشی، شیوه‌های آموزشی و امکانات مدرسه در هر یک از کشورهای شرکت کننده را شامل می‌شود. 

نتایج حاصل از ارزیابی موجب می‌شود کشورها تأثیر نظام آموزشی را در موقعیت جهانی بررسی کنند و پرلز 2021روند 20 ساله را مشخص می‌کند. پرلز 2021 نسبت به پرلز 2016 موارد بیشتری را دربرمی‌گیرد و کشورها ارزیابی کاملی از خواندن را اجرا می‌کنند که عبارت است از اطلاعی و ادبی (ارزیابی استاندارد قبلی پرلز) و اطلاعی ای پرلز [2] آنلاین (ای پرلز قبلی) که تلاشی دیجیتال محور است. همچنین، کشورها می‌توانند دو سطح از ارزیابی پرلز را انتخاب کنند تا ارزیابی دانش‌آموزان با توانایی خواندن‌شان تناسب بیشتری داشته باشد، انگیزه‌ی آنها را افزایش دهد و داده‌های دقیق تری حاصل شود. نتایج در مقیاس یکسانی از موفقیت در پرلز گزارش می‌شود. 

پرلز 2021 سه گزینه به شرکت‌کنندگان پیشنهاد می‌کند تا بهترین مسیر اجرایی را برای ارزیابی در نظام آموزشی انتخاب کنند: (1) ارزیابی کامل دیجیتال ای پرلز که تمام جنبه‌های پرلز اطلاعی، ادبی و ارزیابی اطلاعی آنلاین ای پرلز را دربرمی‌گیرد. (2) نسخه‌ی چاپی ارزیابی پرلز که معادل ارزیابی پرلز اصلی با کاغذ و قلم است و (3) ارزیابی با نسخه‌ی چاپی پرلز به همراه ارزیابی اطلاعی آنلاین «ای پرلز».

شرکت‌کنندگان در پرلز

نقشه‌ی زیر مروری بر نظامهای آموزشی (کشورها و نهادهای سنجش) است که در یک یا تعداد بیشتری از دوره‌های پرلز شرکت کرده‌اند. 

جامعه‌ی آماری

جامعه‌ی آماری پرلز پایه‌ی آموزشی است که مؤید چهارمین سال از استاندارد طبقه‌بندی بین‌المللی آموزش ISCED و در بیشتر کشورها مطابق با سال چهارم دبستان است. برای تطابق بیشتر ارزیابی سطح موفقیت دانش‌آموزان، کشورها گزینه‌ای برای اجرای پرلز در پایه‌ی پنجم یا ششم نیز دارند. 

معیار شرکت‌کنندگان

طبق گزینه‌های معیار پرلز ممکن است حوزه‌های جغرافیایی (مانند ایالت‌ها یا استان‌ها)، پایه‌های دیگر (مانند سوم یا چهارم) یا زبان‌های دیگر نیز به کشورهای شرکت کننده اضافه شود. 

همکاران

پرلز، پروژه‌ی انجمن بین‌المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، را مرکز مطالعات بین‌المللی تیمز و پرلز [3] و در دانشکده‌ی بوستون [4] ایالات متحده هدایت می‌کند. 
همکاران دیگر پرلز عبارتند از: مؤسسه‌ی پژوهشی RTI، دانشگاه ممفیس [5] و مرکز تخصصی هلند [6]. همانند سایر مطالعات انجمن بین‌المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، هماهنگی و توسعه‌ی بین‌المللی همکاری نزدیکی با مراکز ملی پژوهش کشورهای شرکت کننده در پرلز دارد.  
همکاران دوره‌های قبلی پرلز عبارتند از: سازمان آمار کانادا [7]، بنیاد ملی تحقیقات آموزشی (NFER) در انگلستان و ولز [8]، شورای تحقیقات آموزشی استرالیا (ACER) و خدمات آزمون‌های آموزشی (ETS) ایالات متحده.

ارزیابی پرلز

مطالعه‌ی پرلز شامل پیمایش اصلی است که آزمون درک مطلب نوشتاری و پرسشنامه‌ی پس زمینه‌ای را دربرمی‌گیرد. گروه پیشرفت خواندن پرلز (RDG) و هماهنگ‌کنندگان پژوهش ملی (NRCs) از کشورهای شرکت کننده همکاری می‌کنند تا ارزیابی خواندن مهیا شود. این ارزیابی بر سه حوزه‌ی سواد آموزی متمرکز است: مرحله‌ی درک مطلب، اهداف خواندن و رفتارها و نگرش‌های خواندن. پرسشنامه‌ی پس زمینه رفتارها و نگرش‌های خواندن را بررسی می‌کند. آزمون کتبی به منظور پی‌گیری مرحله‌ی درک مطلب و اهداف خواندن است. در این مطالعه خواندن دو هدف دارد: خواندن به صورت تجربه‌ی ادبی و خواندن برای کسب و استفاده از اطلاعات. هر دانش‌آموز 80 دقیقه فرصت دارد تا دو صفحه را کامل کند و سپس فرصتی برای انجام پیمایش داده می‌شود. تعداد متن‌ها 8 عدد است. برای هر یک از هدف‌های خواندن چهار متن درنظرگرفته می‌شود. «در مجموع هشت متن خواندن وجود دارد اما فقط دو مورد به هر دانش‌آموز داده می‌شود، متن‌ها و پرسش‌های همراه مطابق با روش نمونه گیری ماتریسی در دفترچه‌ی آزمون دانش‌آموز تنظیم شده است. هشت متن در 10 دفترچه، دو متن در هر دفتر، توزیع شده است و متن‌ها در هر دفتر به صورت جفتی و به روش‌ احتمالی قرار گرفته‌اند.»

در سایت آموزک بخوانید:‌ مطالعات پرلز (PIRLS) و بررسی سواد خواندن و درک مطلب در کودکان

پرسشنامه‌ی پس زمینه

پرسشنامه برای: 
خانواده/ والدین؛ این پرسشنامه پرسش‌هایی درباره‌ی تجربه‌های اولیه‌ی خواندن، تعامل سواد آموزی کودک- والدین، عادت‌ها و نگرش‌های والدین در خواندن، ارتباطات خانه و مدرسه و شاخص‌های جمعیت‌شناسی و اجتماعی- اقتصادی را شامل می‌شود. 

دانش‌آموزان؛ این پرسشنامه پرسش‌هایی درباره‌ی تجربه‌های آموزشی، ادراک از خود و نگرش‌ها نسبت به خواندن، عادتهای خارج از محیط مدرسه، استفاده از کامپیوتر، امکانات سوادآموزی در خانه و اطلاعات جمعیت‌شناسی پایه را شامل می‌شود 

معلمان؛ این پرسشنامه پرسش‌هایی درباره‌ی ویژگی‌های کلاس بررسی شده، فعالیت‌های آموزشی برای تدریس خواندن، امکانات کلاسی، شیوه‌های ارزیابی و تحصیلات معلمان، آموزش و فرصت‌های ارتقا حرفه‌ای را شامل می‌شود. 

مدارس؛ این پرسشنامه پرسش‌هایی درباره‌ی ثبت نام و ویژگی‌های مدرسه، سازمان‌دهی مدرسه در آموزش خواندن، کارمندان و امکانات مدرسه، ارتباطات خانه و مدرسه و محیط مدرسه را شامل می‌شود.

گذر به ارزیابی کاملاً دیجیتال

پرلز 2026 گذر به ارزیابی کاملاً دیجیتال را کامل می‌کند. پرلز 2026 متن‌ها و پرسش‌ها را با ظاهری جذاب و جالب ارائه می‌کند که دانش‌آموزان را ترغیب می‌کند، ارزیابی ای پرلز (محیط اینترنتی شبیه‌سازی شده برای ارزیابی خواندن آنلاین) را شامل می‌شود و بهره‌وری اجرایی را افزایش می‌دهد. دلیل گذر به ارزیابی کاملاً دیجیتال همگام شدن با اتکای روزافزون جهانی بر ارتباط و ارزیابی دیجیتال است. 

پرلز برای تعداد زیادی از کشورها مناسب است. پرلز 2026 طراحی تطابق یافته‌ی گروهی دارد. همه‌ی کشورها متن‌های خواندن وسؤال‌های یکسانی بین شرکت‌کنندگان توزیع می‌کنند اما توزیع انواع آزمون‌ در هر کشور با جمعیت شرکت کننده متناسب است. طراحی ابتکاری و انطباقی پرلز موجب بهبود اندازه‌گیری در سطوح توزیعی کشورها با مهارت‌های متفاوت خواندن می‌شود و نیز اشتیاق دانش‌آموزان را افزایش می‌دهد.  
علاوه براین، پرلز 2026 فرصت ویژه‌ای برای مطالعه در طول زمان فراهم می‌کند. هدف این است که با پی گیری طرح برنامه‌ی طولی، که تأثیر گروه سنی را تفکیک می‌کند و موفقیت یادگیری در یک سال را بررسی می‌کند، اطلاعات بسیار ارزشمندی فراهم شود. مطالعه‌ی طولی پرلز برای کشورهایی که قصد دارند این گزینه را نیز انتخاب کنند یک سال پس از اجرای پرلز 2026 انجام وپیشرفت یادگیری همان دانش‌آموزان و نیز پیشرفت تأثیر آموزشی تحقیق بررسی می‌شود.

پانویس