کودکان نباید از ورزش آسیب ببینند
شرکت در ورزش های تیمی ساده مانند دویدن، شنا، تنیس و فوتبال برای سنین ۶ تا ۹ سال مناسب است فعالیت های ورزشی در هر سنی نه تنها برای کودک لازم است، بلکه می تواند در رشد کودک از نظر جسمی و مهارتی موثر باشد. والدین، کودکانشان را در باشگاه های مختلف ثبت نام می کنند و دانش آموز در مدرسه ورزشی را انتخاب می کند، اما نکته حائز اهمیت این است که اغلب آنها نه تنها در مورد رشته ورزشی آگاهی ندارند، بلکه در مواردی وسایل مورد نیاز برای پیشگیری از آسیب های ورزشی را هم نمی شناسند.
کاهش آب بدن در حین فعالیت های ورزشی می تواند سبب بروز گرمازدگی در کودک شود که این مساله به راحتی قابل پیشگیری است. مصرف مایعات هنگام فعالیت های بدنی به خصوص در هوای گرم، پوشیدن لباس متناسب با آب و هوای محل تمرین و رعایت توصیه های مربوط به تغذیه می تواند از بروز گرمازدگی جلوگیری کند. گرمازدگی در موارد شدید می تواند علائمی مانند شوک ایجاد کند.
حرکات ورزشی طولانی ممنوع
آسیب های عضلانی اسکلتی حاد و مزمن، یکی دیگر از شایع ترین آسیب های حین ورزش در کودکان است. دکتر هوشمند می گوید: بیشتر این آسیب ها به دنبال انجام حرکات ورزشی که بیش از توانایی بدن با مدت طولانی و شدت بالاصورت گیرد اتفاق می افتند. پیچ خوردگی رباط، کشیدگی تاندون و شکستگی ناشی از فشار، مثال هایی از این آسیب هاست. حال سوال این است آسیب های ورزشی به چه میزان رشد کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد؟ وی در پاسخ به این پرسش می گوید: گرچه اختلال رشد بر اثر ورزش به ندرت دیده می شود، اما مواردی از آسیب صفحه رشد بر اثر ورزش های شدید و طولانی گزارش شده است. در صورتی که کودکان، تمرین های ورزشی خود را نادرست و مکرر انجام دهند احتمال آسیب در تاندون و عضله زیاد می شود و این مساله اهمیت نظارت مربی و والدین آگاه را در ورزش کودکان نشان می دهد.
سن کودک و ورزش های مناسبچه ورزشی برای چه سنی مناسب است؟
در ۶ تا ۹ سالگی شرکت در ورزش های تیمی ساده مانند دویدن، شنا، تنیس، فوتبال، اسکی و بیسبال برای مهارت آموزی با هدف یادگیری کار تیمی بسیار موثر است، اما باید از رقابت میان کودکان جلوگیری شود. این متخصص می افزاید: حضور کودکان از ۱۰ تا ۱۲ سالگی در ورزش های پیچیده تر مهارت های حرکتی و شناختی آنها را افزایش می دهد. همچنین کودکان مهارت های سرگرمی و تیمی را آموزش می بینند. در این رده سنی نیز مسابقات رقابتی توصیه نمی شود. در دوران بلوغ به دلیل تفاوت سن بلوغ، جثه ها متفاوت است و لازم است در زمان فعالیت های ورزشی در تیم سازی به این نکته توجه شود. دکتر هوشمند: در صورتی که کودکان تمرین های ورزشی خود را نادرست و مکرر انجام دهند، احتمال آسیب در تاندون و عضله زیاد می شود
وی با تاکید بر این که باید والدین و مربیان نسبت به رشته ورزشی کودکانشان آگاهی کامل داشته باشند، می گوید: یکی از راه های حفظ و ارتقای ایمنی و کاهش آسیب ها، آگاهی از تجهیزات و وسایل ایمنی برای هر رشته ورزشی است؛ به طور مثال گارد جلوی ساق پا و کفش مناسب در فوتبال و محافظ سر در ورزش های رزمی همه براساس شیوع آسیب در ورزش در نظر گرفته شده است.
تقویت استخوان با طناب بازی
سه گروه اصلی ورزش شامل هوازی تمرینات قدرتی، عضلانی و استخوانی می شود. ورزش های هوازی عبارتنداز دویدن، ژیمناستیک، کاراته و رقص. ورزش های قدرتی عضلانی، بالارفتن از درخت، طناب کشی و ورزش های قدرتی استخوانی مثل دویدن، طناب زدن، فوتبال و بسکتبال است. به گفته دکتر هوشمند، بهتر است هر سه نوع ورزش در فعالیت های فیزیکی کودک متناسب با سن، جنس و ظرفیت بدن با در نظر گرفتن بلوغ کودک در برنامه روزانه گنجانده شود. ورزش هایی مثل وزنه برداری با وزنه سنگین و بدنسازی به منظور زیبایی اندام برای کودکان ممنوع است. کودک برای تقویت استخوان می تواند ورزش هایی مثل طناب بازی، دویدن و بسکتبال را انجام دهد.
چرا کودک باید ورزش کند؟
این روزها نشستن طولانی مدت برای استفاده از تلویزیون و اینترنت بسیار رایج شده که بسیار مضر است. با ترغیب کودکان نسبت به ورزش و بالارفتن فعالیت های فیزیکی از جمله دویدن و طناب بازی می توان این بی تحرکی ها را کاهش داد. مهم ترین و بهترین معیار برای انتخاب یک رشته ورزشی، علاقه کودک در درجه اول و در نظر گرفتن توانایی جسمی، روحی و شناختی کودک است. دکتر هوشمند می گوید: ورزش کودک از دوره نوزادی می تواند با انجام حرکات ساده ای شروع شود. پدر و مادر با حرکت دادن اصولی و صحیح دست و پای نوزاد می توانند حرکات ساده ای شروع کنند. خزیدن، چهار دست و پا حرکت کردن، گرفتن شیء در دست، کشیدن و هل دادن اجسام، حرکت دادن سر و گردن، نوعی الگوی حرکتی و ورزش برای دوران نوزادی و سنین بعد از آن محسوب می شود و والدین باید کودک خود را به انجام این حرکات ترغیب کنند.
وی می افزاید: به طور کلی افرادی که فعالیت های جسمی و تمرینات ورزشی را انجام می دهند، مهارت هایشان افزایش می یابد. این فعالیت ها اثر عمده ای بر سوخت و ساز و رشد می گذارد. تمرینات ورزشی برای تقویت عضله، استخوان و سلامت قلب و عروق لازم است و سبب افزایش اعتماد به نفس و بالابردن سطح مهارت های اجتماعی کودک می شود.
نویسنده: هانیه ورشوچی