رشد بینایی نوزاد از تولد تا سه ماهگی

در شش ماه نخست تولد، حس بینایی نوزاد بسیار سریع رشد می‌کند و در این زمان شروع به شناخت دنیای اطرافش می‌کند. نوزاد به تدریج می‌آموزد اشیائی را که می‌بیند از هم تشخیص دهد و کم‌کم می‌تواند واکنشی به آنچه می‌بیند داشته باشد.

نوزاد در روزهای نخست هر چهره، شی یا تصویر دارای الگوی مو، چشم و دهان را بررسی می‌کند و طولی نمی‌کشد که چهره‌های واقعی را از تصاویر ساختگی تشخیص می‌دهد. در سه ماهگی نوزادان نه تنها چهره‌های واقعی را از تصاویر دروغین تشخیص می‌دهند بلکه شروع به تمایز آن‌ها از یکدیگر، به‌خصوص چهره‌های آشنا از بیگانه می‌کنند.

رشد بینایی نوزاد (نخستین ماه زندگی نوزاد)

در اولین ماه بعد از تولد بینایی نوزاد دچار تغییرات بسیاری خواهد شد. کودک در هنگام تولد دارای دید جانبی است (توانایی دیدن اطراف) ولی به تدریج می‌تواند توانایی تمرکز به یک نقطه را به دست آورد. کودک علاقه دارد به اشیائی که در فاصله ۲۰ تا ۳۸ سانتیمتری مقابل چشم او قرار دارد، نگاه کند. کودک در یک ماهگی این توانایی را کسب می‌کند که به مدت کوتاهی به اشیائی که در فاصله ۹۱ سانتیمتری او قرار دارند، چشم بدوزد و آنها را تماشا کند. کودک در همین زمان می‌آموزد اشیاء متحرک را با چشمان خود تعقیب و ردیابی کند.

نوزادان در هنگام تولد نسبت به نور تند به شدت حساس هستند و مردمک چشم خود را برای جلوگیری از ورود نور زیاد به داخل چشم تنگ می‌کنند. در هفته دوم تولد، مردمک چشمان نوزاد شما رشد بیشتری می‌کند و به او امکان می‌دهد که دامنه وسیع‌تری از روشنایی و تاریکی را تجربه کند. هنگامی که ناحیه رتین چشم (قسمت حساس به نور در عقب کره چشم) تکامل می‌یابد، توانایی کودک در دیدن و شناخت نقش و نگارها بیشتر می‌شود.

هر میزان کنتراست و تضاد یک تصویر بیشتر باشد، توجه کودک را بیشتر به خود جلب می‌کند. به همین دلیل تصویرهای سیاه و سفید توجه کودک را جلب می‌کند. تا حدود چهار ماهگی حس تشخیص رنگ‌ها کامل نیست. در این زمان اگر دو رنگ نزدیک به هم را به او نشان دهیم، به عنوان مثال آبی و فیروزه‌ای، کودک واکنش متفاوتی را نشان نمی‌دهد.

هفته‌های آغازین تولد نوزاد

در هفته‌های آغازین تولد ردیابی اشیا توسط چشم نوزاد به دشواری صورت می‌گیرد و اگر یک توپ یا اسباب‌بازی را نزدیک صورت یا سر کودک به حرکت دربیاوریم، نمی‌تواند نگاه خود را با حرکت آن تطبیق دهد. در دو ماهگی که بین حرکات دو چشم هماهنگی و همکاری بیشتری ایجاد می‌شود، کودک می‌تواند همزمان هر دو چشم را بر یک شیء متمرکز کند. افزایش هماهنگی در دو چشم می‌تواند عمق نگاه کودک را که برای ردیابی اشیاء متحرک لازم است افزایش دهد.

یک ماهگی

در حدود یک ماهگی نقش و نگارهای مورد علاقه کودک تصاویر خطی ساده همانند خطوط بزرگ و صفحه شطرنج است و در سه ماهگی به بعد به دیدن تصاویر دایرهای ‌شکل علاقه نشان می‌دهد از جمله چهره انسان. در یک ماهگی کودک هنوز قادر نیست اشیاء را در ۳۰.۵ سانتیمتری به طور واضح ببیند اما می‌تواند مواردی مثل گوشه‌های تخت خود (زمانی که در آن قرار دارد) یا اسباب‌بازی‌هایی را که روی ریل حرکت می‌کنند یا بالای تختش آویزان و متحرک هستند، مشاهده کند. در این زمان کودکان به تماشای چهره بزرگ‌ترها بسیار علاقمند می‌شوند و در بیشتر مواقع به چشمان افراد بزرگ‌تر زل می‌زنند. در یک ماهگی کودک نسبت به درخشش رنگ‌ها واکنش نشان می‌دهد. در نتیجه، ترجیح کودک تماشای اشکالی با رنگ‌های نارنجی، قرمز، سیاه و سفید است.

اگر دنبال کتاب‌های با کیفیت برای نوزاد و نوپا هستید می‌توانید از سایت کتاب هدهد خریداری کنید.

سه ماهگی

در سه ماهگی کودک با کنترل دست‌های خود قادر است به اشیائی که در جلو یا بالای سر او در حرکت هستند، ضربه وارد کند. زمان و تمرین بیشتری برای کودک لازم است تا هماهنگی دقیق‌تری بین بینایی و حرکات دست ایجاد شود. . در حدود سه ماهگی نوباوگان می‌توانند همچون بزرگسال‌ها روی اشیاء متمرکز شده و رنگ‌ها را تشخیص دهند. و در نهایت کودک نسبت به طیف کامل رنگ‌ها و تفاوت جزئی آنها حساسیت نشان می‌دهد.

در پایان این دوره کودک باید قادر باشد:

• به صورت ارادی به صورت دیگران نگاه کند.
• با چشم‌های خود اشیاء را تعقیب کند.
• اشیاء و اشخاص آشنا را از فاصله نه چندان دور شناسایی کند.
• بین حرکات دست‌ها و چشم‌هایش هماهنگی دیده شود.

نکاتی برای تقویت بینایی نوزاد

• استفاده از کتاب‌ها و مکعب‌های سیاه و سفید

محصولات تصویری سیاه و سفید که شامل کتاب مقوایی، کتاب پارچه‌ای ، دور تخت نوزاد، مکعب ابری هستند برای تقویت حس دیداری نوزادان طراحی می‌شوند. بهترین روش تحریک حس دیداری نوزاد استفاده از خط‌ها و طرح‌های سیاه و سفید یا روشن و تاریک یا رنگ‌های متضاد تاریک و روشن است. این محصولات را می‌توانید از بدر تولد در توجه دید کودک قرار دهید.

خرید مجموعه کتاب سیاه و سفید نوزاد

• در ماه اول شما می‌توانید با انجام تمرین‌هایی به نوزاد کمک کنید تا توانایی خود را در ردیابی اشیا با چشمانش افزایش دهد. به طور مثال می‌توانید صورت خود را در مقابل صورت کودک قرار دهید و سرتان را به آرامی بالا و پایین ببرید.
• می‌توانید برای تقویت حس بینایی نوزاد ، او را به خارج از خانه ببرید. به طبیعت، فروشگاه، پارک و ... سعی کنید کودک را به نقاطی ببرید و چیزهایی را نشانش دهید که قبلاً آن را ندیده است و نام هر آنچه را که می‌بیند بلند به زبان بیاورید.