كودكان را با هم مقايسه نكنيد
والدین باید نکات مثبت فرزند اعم از رفتار، گفتار و تحصیل را تکرار کنند و از تاکید بر جنبههای منفی کودک به شدت پرهیزکنند. درمورد بایدهای تربیتی به کودک باید به چند نکته توجه داشت. احترام گذاشتن به کودک به معنای پذیرفتن گفتار صحیح، مشورت گرفتن از او درحد توان ذهنی، نظرخواهی واحترام به فکر و نظر کودک و صحبت کردن با کودک با لحن مؤدبانه از نکات مثبت بایدهای تربیتی است. همچنین مسئولیت دادن به کودک مناسب با توان ذهنی و بدنی وی از برنامههای خانواده است. کارهای شخصی که کودک توان انجام آن را دارد نباید توسط والدین انجام شود و باید اجازه دهند که خود کودک به انجام آنها مبادرت ورزد حتی اگر ناقص انجام دهد. بعد از اینکه امور توسط خود کودک انجام شد باید به تأیید و تشویق والدین برسد. والدین باید نکات مثبت فرزند اعم از رفتار، گفتار و تحصیل را تکرار کنند و از تاکید بر جنبههای منفی کودک به شدت پرهیز کنند.
چرا که تکرار نکات مثبت باعث رشد اعتماد به نفس وی و ایجاد رابطه عمیق عاطفی و همچنین اعتمادسازی بین والدین و فرزند خواهد شد. فرزندان ما همه با هم متفاوت هستند و والدین باید به این مهم توجه کنند که توانمندی، استعدادها، یادگیریها و رفتار کودکان با هم متفاوت است فرض کنید در باغچه منزل شما هم درخت سیب وجود دارد و هم درخت گلابی، هر دو درخت نیاز به نور، آب، زمین خوب و کود دارند اما در نهایت میوه ای که به دست میآید با هم متفاوت است. بنابراین فرزندان ما نیاز به توجه. مراقبت و عدم تبعیض دارند اما در نهایت هر فرزندی با توجه به نیاز رفتار خاص خود را دارد. کریمی افشار روانشناس محبت کردن به کودکان را از مهمترین بایدهای تربیتی دانست و اضافه کرد: محبت باید بدون افراط و تفریط، به موقع، به جا و به اندازه باشد.
محبت به معنای برآوردن نیازهای مادی فرزند نیست بلکه به معنای درک احتیاجات روانی فرزند و توجه به بهداشت روان کودک است. وی از ایجاد امنیت روانی به عنوان یکی دیگر از بایدهای تربیتی نام برد و تصریح کرد: کودک باید احساس کند والدین عمیقاً وی را دوست دارند. همیشه از او حمایت میکنند و هرگز او را ترک نمیکنند. والدین باید از گفتن جملاتی مانند «من دیگر تو را دوست ندارم.» اگر اذیت کنی میگذارم میروم» و «من به خاطر تو با پدر یا مادرت زندگی میکنم» پرهیز کنند زیرا رفتار کودک را به مخاطره میاندازد. والدین باید از پنجره نگاه کودک به موضوعات و مسائل نگاه کنند. چرا که کودک نمیتواند مثل والدین فکر کند و موضوعات را درک کند زیرا او تجربه والدین، قدرت فکر و قدرت تمیز آنها را ندارد. درنتیجه خانواده بهتر است برای درک صحیح رفتار کودک خودشان را ازنظر سنی و تجربه پایین آورده و درجایگاه کودک تصور کنند نه اینکه بخواهند کودک را وارد دنیای خودشان کنند.
از دیگر بایدهای تربیتی که لازم است والدین به آن توجه داشته باشند، قاطعیت در گفتار آنها و یکی شدن پدر ومادر در تربیت فرزند است. کریمی افشار در مورد این نکته اظهار داشت: قاطعیت درگفتار به این معناست که والدین درارتباط با تربیت فرزندشان حرف یکدیگر را نقض نکنند. با هم درگفتار و رفتار اتحاد داشته باشند و به احترام یکدیگر احترام بگذارند و جلوی فرزندان به ایراد گرفتن از هم نپردازند بلکه صحبتهای انتقادی و تذکرات را برای مذاکرات دو نفره نگذارند. این مدرس دانشگاه نبایدهای تربیتی کودکان را این چنین توضیح داد: والدین نباید فرزند را درهیچ شرایطی با فرزند دیگر خود یا فرزندان دوستان و آشنایان مقایسه کنند. مقایسه کردن سم روان است که باعث ریزش اعتماد به نفس کودک میشود و بین والدی که کودک را مقایسه میکند و کودک مقایسه شونده شکاف عاطفی پیش میآید و حسادت کودک تحریک شده و کودک درمقابل فردی که با او مقایسه شده احساس حقارت و کوچکی میکند.
کریمی افشار درپایان خاطرنشان کرد: والدین نباید کودک را تحقیر و سرزنش کنند حتی برای اشتباهات و خطاهای او. بلکه باید ملایم و با لحن درست به او تذکر دهند. اشتباهات کودک نباید به رخ او کشیده شود و از تکرار اشتباهات برای کودک باید پرهیز شود. نباید از کودک انتظار بیش از حد داشت. چرا که هر کودکی توانمندی خاصی را دارد. همانطور که اثر انگشت دو فرزند با هم متفاوت است. سلولهای مغز و پیچیدگیهای مغز او هم با فرزند دیگر ما متفاوت خواهد بود. بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که کودکان ما مثل هم باشند و یا بیشتر از توانشان خود را نشان بدهند.