فعالیت یادگیری مفهوم جمع اعداد دو رقمی از طریق حل مسئله
یکی از مفاهیم اصلی در ریاضی پایه دوم دبستان، جمع و تفریق دو عدد دو رقمی باهم و دو عدد سه رقمی باهم است.
ما مربیان پایه دوم، برای آموزش این مفهوم، از روش «یادگیری از طریق حل مسئله» استفاده میکنیم.
قبل از آموزش دادن روشِ مرسوم در جمع (نوشتن ستونی)، کودکان را با یک مسئله کلامی ریاضی مواجه میکنیم. از کودکان میخواهیم به تنهایی مسئله را بخوانند و از هر روشی که میتوانند، آن را حل کنند.
برای حل مسئله، ابزارهای مختلف مثل دستههای صدتایی، دهتایی، پاکتهای دهتایی و «گیره» به عنوان یکیها را در دسترس کودک میگذاریم تا درصورت نیاز از آنها استفاده کنند.
بعد از به دست آوردن جواب توسط تمام کودکان، مربی به نوبت از کودکان میخواهد روشی که از طریق آن به جواب رسیدهاند را برای دوستانشان بگویند. مربی نیز سعی میکند روش کودک را روی تخته یا به صورت شکل و یا نوشتن عبارت و اعداد، بازنمایی کند.
مثلاً یکی از روشها برای حل ۲۹+۱۴ این بود:
«من اول ۱۰ را به اضافهٔ ۲۰ کردم که شد ۳۰. بعد ۹ و ۴ را باهم جمع کردم شد ۱۳. بعد ۳۰ و ۱۳ را جمع کردم که شد ۴۳»
یا کودک دیگر اینگونه گفت:
«من یکی از ۱۴ گرفتم و دادم به ۲۹ که شد ۳۰ و ۱۴ هم شد ۱۳. بعد ۳۰ و ۱۴ را باهم جمع کردم شد ۴۳.»
کودکان روش تمام دوستانشان را میشنوند و اگر سوالی داشتند از دوستشان میپرسند.
در آخر، مربی با تاکید بر «درست بودن روشهای مختلف»، روش مرسوم را که جمع به صورت ستونی است را توضیح میدهد.
از کودکان میخواهد این روش را کنار روشهای خودشان یاد بگیرند و اگر دوست داشتند از آن برای جمع کردن استفاده کنند.
هدف از آموزش «جمع دو عدد دو رقمی» از طریق حل مسئله برای ما مربیان این است:
۱. مربی در شروع آموزش با سطحِ دانشِ کودک درمورد آن مفهوم آگاهی پیدا میکند تا قدمهای بعدی آموزش را متناسب با سطح کودک در نظر بگیرد.
۲. به رسمیت شناختن روشِ درست کودک درکنار روشهای مرسوم دیگر
۳. مواجه شدن کودک با روشهای مختلف و دیدن بازنماییهای مختلفِ جمع
۴. کودک روشهای مختلف برای حل یک مسئله را میشنود و در آینده میتواند برای حل مسائل اجتماعیاش راهکارهای مختلفی را بررسی کند.
۵. کسب مهارتِ بیان یک امر ذهنی به صورت شفاهی