در ایام امتحانات؛ اعتماد به نفس فرزندان را تقویت کنیم

کودکی که عزت نفس اندک دارد دائم نگران است، زیرا فکر می‌کند اگر در کاری شکست بخورد بدون شک تنبیه ویا تحقیر می‌شود، بنابراین علاقه‌ای به آزمودن موضوعات جدید ندارد و فقط در موقعیت‌های امتحان شده و آشنا احساس آسودگی خیال می‌کند. برای اینکه بتواند احساس عدم اعتماد به نفس را در خود از بین ببرد، پیرو برنامه‌ای خشک وانعطاف ناپذیر وتشریفاتی می‌شود تا به خود قیافه کنترل و نظم داشتن بدهد زیرا نسبت به توانایی‌هایش اعتمادی ندارد.

هرگاه مرتکب اشتباهی شود خودش را مرتب سرزنش می‌کند. در نتیجه بیشتر احساس بی لیاقتی کرده و دیگر لزومی نمی‌بیند تلاش کند وانگیزه اش را هم از دست می‌دهد و پس از زمانی که انگیزه در اواز بین رفت چیزی وجود نخواهد داشت که او را خشنود سازد. بیشتر اوقات تکلیف مدرسه، کودک را دچار تشویش می‌کند واین نگرانی اعتماد به نفس او را از بین می‌برد.

برای اینکه کودکانمان هنگام انجام دادن تکالیف مدرسه‌شان دچار اضطراب ونگرانی نشوند، باید تکلیف خود را در اتاقی آرام و بی سرو صدا که حواسشان پرت نشود انجام دهند، چرا که آشفتگی ذهنی باعث تشویش و اضطراب شده و ترسی غالب بر آن‌ها مستولی می‌شود که تمرکز حواس را از آن‌ها می‌گیرد.

دوران تحصیل خصوصاً فصل امتحانات، زمان خوبی برای تقویت اعتماد به نفس است، زمانی که قصد داریم به کودکمان بیاموزیم چه اهدافی را در زندگی داشته باشد و برای رسیدن به آن‌ها چگونه تلاش کند، باید احساساتی را که باعث تقویت تفکرات منفی در آن‌ها می‌شود کاهش دهیم. به این منظور باید باورها و توقعات سختی را که از خود دارد و باعث ضعیف شدن عزت نفس می‌شود و به آن شدت می‌بخشد تغییر دهیم و:

۱- از احساسات خود و دیگران با وی صحبت کنیم.

۲- او را مطمئن سازیم که احساسش را درک می‌کنیم.

۳- به او بیاموزیم که برای ابراز احساساتش روش منطقی به کار ببرد.

والدین برای کمک به فرزندان خود باید:

۱- برای آنها وقت کافی در نظر بگیرند و دقیقاً توضیح دهند که چه رفتاری پذیرفتنی است در حالی که رفتاری دیگر چنین نیست و هنگام سرزنش فرزند خود، آن رفتار خاص را مورد خطاب قرار دهند نه شخصیت کودک را.

۲- وقتی اشتباهی صورت می‌گیرد تا جایی که امکان دارد برای اصلاح آن وقت کافی بگذارید زیرا عجله کودک را نگران می‌کند.

۳- سعی کنید از راه‌های گوناگون به کودک خود آموزش دهید. مثلایک کودک ممکن است آموزش‌ها را تنها به صورت شفاهی درک نکند بنابراین کاری را که باید اوانجام دهد هرقدر هم که ساده باشد کاملاشرح داده و به طور عملی انجام دهید مثلاپیام تلفنی گذاشتن را به طور عملی به او بیاموزید.

۴- والدین برای اینکه کودکشان را از نگرانی برهانند باید او را دائم تشویق یا تحسین کنند البته تشویق، اغراق آمیز و ناپخته نباشد. کودکان معمولااز کارهای خود خیلی انتقاد می‌کنند و از آنچه که انجام می‌دهند زیاد راضی نیستند.

۵- برخی از کودکان هر نوع تعریف و تمجید را یک نوع مزاحمت تلقی می‌کنند. واکنش فرزندتان نسبت به تعریف وتمجید را مشاهده کنید ووقتی متوجه شدید که کودکتان حتی هنگام تعریفی مثبت، آشفته خاطر و مضطرب می‌شود تا جایی که امکان دارد او را به حال خود بگذارید و کاری به کارش نداشته باشد.

۶- والدین کودکی که نمی‌تواند خشم خود را کنترل کند باید او را تشویق کنند تا روی یک کار - نه چند کار همزمان- وقت بگذارد و از بار اضافی و اضطراب ناشی از خستگی وگرسنگی بپرهیزد زیرا ممکن است امیدش را در راه رسیدن به اهدافش از دست بدهد.

۷- والدین باید از کودک بپرسند که چه اهدافی دارد.

۸- وقتی هدف کودک مشخص شد باید به او کمک کنند که تشخیص دهد آیا هدفش با واقعیت همخوانی دارد یا خیر و اگر چنین بود برای رسیدن به آن، او را تشویق کنند.

نویسنده: علیرضا اعتمادی- کارشناس ارتباطات