چرا كودكان از دكتر رفتن مى ترسند؟
چگونه میتوان اضطراب ناشی از ملاقات دکتر را در کودکان کاهش داد؟
کودکان معمولاً نگرانی خاصی از مراجعه به پزشک دارند که این ترس وصف ناپذیر است. اما باید دید آیا پزشک به کودک صدمه میرساند؟ آیا کودک مجبور است لباسش را در آورد؟ آیا پزشک حتماً به او آمپول می زند؟ اینها همه تصورات باطلی است که ممکن است در ذهن کودک وجود داشته باشد. عکس العمل کودکان در مقابل دیدار پزشک بسیار متفاوت است.
چرا کودکان از دکتر رفتن میترسند؟
برخی بسیار خجالتی و ساکت میشوند، برخی جیغ میزنند، داد میکشند و میلرزند و تعداد اندکی میخندند یا ریسه میروند. کودکان بیمار ممکن است احساس گناه کنند زیرا فکر میکنند کاری انجام دادهاند که باعث بیماری ودردشان شده و مستحق تنبیه هستند.
کلید اصلی حل این مشکل و برطرف کردن ترس دوران کودکی از ملاقات پزشکی، شناسایی این ترس و گفتگوی زیاد در مورد آن با کودک است. با وجود آنکه تعداد کمی از کودکان مشکلی با این موضوع ندارند، بسیاری از آنها بخصوص سنین ۱ تا ۶ سال از دیدن افراد بیگانه و حتی پزشک نگران میشوند.
در اینگونه مواقع لازم است والدین ذهن کودکان را پرورش دهند و با استفاده از کتاب داستانهای مصوّر، چگونگی ملاقات کودکان با پزشک را برای فرزند خود توضیح دهند. حتی باید برای کودک وسایل پزشکی بخرند و آنها را به کودک نشان دهند تا ترسش فرو ریزد. مادران باید کودک را قبل از مراجعه به پزشک آماه کنند و شب قبل و حتی در راه مطب همه چیز رابرایش توضیح دهند. وقتی او آماده شد، با اطمینان و اعتماد میتواند با این مسئله برخورد کند.
والدینی که با کودک در مورد ملاقات مفید با پزشک صحبت میکنند، بی تردید یک ارتباط خوب را پایه ریزی مینمایند. یک نگرش مثبت، مراجعه به پزشک را لذت بخش میکند. در واقع والدین میتوانند با گفتن جملاتی نظیر «ما امروز پیش پزشک میرویم که ببینیم تو چقدر رشد کردهای» دکتر رفتن را موجهتر کنند. در شرایط ایده آل میتوان امکانی فراهم آورد تا ملاقاتهای مقدماتی صورت گیرد، یعنی ملاقاتهای ۵ تا ۱۰ دقیقهای با پزشک که ضمن آن کودک و والدینش امکان گفتگوی غیر رسمی را با وی داشته باشند.
در طی این ملاقاتها والدین ممکن است در مورد سابقه و روشهای درمانی پزشک تحقیق کنند. ارتباط متقابل بین کودک و پزشک را بررسی نمایند و یا در مورد سوابق پزشکی کودک بحث کنند. این ملاقات هاباعث میشود کودکان بدون کمترین اضطرابی با پزشک روبه رو شوند.
زمانی که کودکان بدانند هیچ اتفاق خاصی نمیافتد، احساس راحتی میکنند و در واقع ترسشان از بین میرود. والدین میتوانند برای تصمیم گیری در انتخاب پزشک از کودکشان کمک بگیرند. در هر ملاقات با پزشک، صداقت داشتن بهترین سیاست است. والدینی که به کودکشان آنچه را انتظار دارد می گویند، ریشههای اعتماد را محکمتر میکنند. اگر ملاقات پزشک برای ارزیابی دورهای سلامت کودک باشد، اوباید رشد کودک را اندازه گرفته و سلامتیاش را کنترل کند. اطمینان داشته باشید که با وجود شرایط فوق، کودکان حتماً به پزشک مراجعه میکنند. اگر ملاقات پزشک برای تشخیص و درمان بیماری است، برای کودک توضیح دهید که دکتر نیاز دارد برای کمک به وی آزمایشاتی را انجام دهد.
زمانی که نیاز به واکسن زدن یا خون گرفتن باشد، به کودک بگویید که آمپول درد کمی دارد و خیلی زودخوب میشود. اگر کودک به آنچه توقع دارد، رسیده باشد ترسش کمتر میشود. آماده کردن کودک برای دیدار پزشک بسیار اهمیت دارد. والدین باید توضیح دهند که پزشک می خواهدسوابق بیماری وی را بشنود، بنابراین باید به پزشک بگوید چگونه بیماری شروع شده، علایم آن چه بودهو آیا شخص دیگری در مدرسه یا همسایگی آنها این بیماری را داشته یا خیر؟
سوابق بیماری بسیار اهمیت دارد و اغلب، اهمیت آن از دادن آزمایش برای تشخیص بیماری بیشتراست. پزشک معمولاً برای طفل و خردسال توضیح میدهد که بیماری چگونه به وجود آمده تا هر گونه تشویش و نگرانی او را از بین ببرد. یافتن پزشک متخصص کودکان خیلی مشکل نیست. بیشتر پزشکان که کودکان را معالجه میکنند، براساس انتخاب عمل میکنند نه شانس و طبیعتاً شما به دنبال پزشکی هستید که مطلع، صبور وعلاقه مند به کارش بوده و با کودکان ارتباط خوبی داشته باشد. حال اگر کودکتان کمی بزرگ است، از او بخواهید در انتخاب پزشکش به شما کمک کند.
پیشنهادهای زیر برای کمک به کودک شما ارائه شده تا بر ترسش از پزشک غلبه کند:
- اول از همه، پزشکی را انتخاب کنید که بچهها را دوست داشته باشد.
- در مورد مراجعه به پزشک با کودکتان صحبت کنید. سعی کنید با استفاده از وسایل پزشکی دکتررفتن را تجربه نمایید.
- هرگز، هرگز، هرگز نگویید «اگر بچه بدی باشی، دکتر به تو آمپول می زند.» تهدیدهای دیگر را نیز بااستفاده از لفظ پزشک به کار نبرید، زیرا کودک باید بداند آمپول زدن تنبیه نیست.
- ملاقاتهای مقدماتی با پزشک ترتیب دهید تا اضطراب کودک کاهش یابد.
- آشنایی با مطب و پزشکی که کودک میتواند با آن احساس راحتی کند، بسیار اهمیت دارد.