کودک پیش دبستان: ازخط خطی کردن تا نوشتن جملهها!
کودکان دردوران پیش از دبستان، همان قدر که وانمود می کنند می تواننند بخوانند، به نوشتن هم وانمود می کنند. آن ها اغلب نوشتن را با گذاشتن علامت هایی روی کاغذ آغاز می کنند. آن ها این علامت ها را نوشته می نامند. آن ها با خط خطی کردن کاغذ به شکل یک فهرست، کشیدن خطوط و دایره و پرکردن صفحات با علامت های مختلف، طرح هایی می کشند و آن را یکداستان می نامند.
در مهدکودک به تدریج اشکال هدف دارتر و شبیه تر به حروف واقعی می شوند و کمتر اتفاقی هستند. درپایان یک سال آموزشی در مهدکودک، بسیاری از کودکان می توانند اسم خود و جمله های ساده ای مانند "دوستت دارم" را بنویسند.
بچه ها بیشتر از علامت های نوشتاری در بازی های خیالی شان استفاده می کنند. آن ها وانمود به نوشتن برگه جریمه، نسخه پزشکی، صورت حساب خرید، پیغام های تلفنی و سفارش غذا می کنند. آن ها شیوه های رسمی و شکل های مختلف حروف در نوشتن را از راه بازی و جستجو و کشف کردن با شکل های ابداعی خودشان تجربه می کنند. بسیاری از این نشانه های ابتکاری درنظر ما بی معنی اند، اما این نوع تجربه نوشتن دراین سن مناسب است. شما ممکن است بیشتر به آن چه کودک تان تلاش می کند بنویسند توجه کنید تا شیوه نوشتن کودک. درصورتی که میل وانگیزه برای نوشتن دراین سن بسیار مهم تر است از درست و کامل نوشتن واژه ها.
گاهی نقاشی و خط خطی کردن یا به اصطلاح "سیاه کردن کاغذ" درسن پیش ازدبستانی عادی است. کودکان پیش دبستانی، نقاشی هایی را می کشند و یک یا چند حرف الفبا یا شکل هایی شبیه به حروف الفبا را هم در کنار آن ها می کشند. شاید آن ها از نقاشی در تلاش شان برای تجربه نوشتن حروف الفبا استفاده می کنند، که نقاشی کردن، ساده تر و آشنا تر از نوشتن است. کودکان آزادانه و از راه بازی، ترکیبی ازتصاویر، اشکال و واژه ها را برای تجربه نوشتن به کار می برند. برای تقویت مهارت نوشتن درکودک تان می توانید از او بخواهید داستانش را برای شما تعریف کند. به او اجازه دهید تا منظور خود را از تصاویر و علامت ها بیان کند. می توانید گاهی با نوشتن جمله هایی کوتاه در یادآوری قصه اش به اوکمک کنید.
بچه ها در مهدکودک و سال اول دبستان، از رسم الخط های ابتکاری زیادی استفاده می کنند. آن ها ممکن است بنویسند "خاهر" به جای "خواهر" یا "سابون" به جای "صابون". پدر و مادرها نیز بسیار نگرانند که اگر آن ها به همین روند ادامه دهند هرگز طرز درست نوشتن واژه ها را نمی آموزند. درحالی که این نوع نوشتن روشی مفید وارزشمند برای یادگیری است. آن ها حروف جایگزین صداها را به طور اتفاقی انتخاب نمی کنند، بلکه برای یافتن حروفی که ارتباط معنی داری برای خودشان دارد، فکر می کنند و زمان زیادی را هم صرف می کنند. به این ترتیب، شما می توانید از نوشته های کودک تان دریابید که او چه صداهایی را بهتر می شنود و چه صداهایی را نمی شنود. با شمرده گفتن واژه ها به او در آشنا شدن با حروف و صداهای جدید کمک کنید.
راه های بسیاری وجود دارند که می توانید به کودک تان در علاقه مند شدن به نوشتن کمک کنید. برخی از آن ها را این جا می یابید:
- هرجا می روید کاغذ و مداد رنگی هم به همراه داشته باشید.
- با هم داستان بخوانید و برای آن پایان جدیدی بنویسید.
- می توانید با هم نامه ای به نویسنده مورد علاقه تان بنویسید.
کودکان برای رشد مهارت نوشتن، باید هم خودشان مطالبی رابنویسند و هم ازدیگران کمک بگیرند. آن ها باید بین این دو فعالیت تعادلی برقرار کنند. با تشویق به آن ها انگیزه بدهید والبته در یک ارتباط ظریف، کمترین دخالت ممکن را بکنید و اجازه دهید کودک راه خودش را برای یادگیری دنبال کند. به عقیده ی آنی هاس دایسن، استاد ومحقق دانشگاه ایلینویز، هدف ما راهنمایی کودکان است و نه سرکوب استعداد و صدای آن ها.