کودک و محیط زیست

این نوشته سعی دارد به تحلیل مناسبات اجتماعی در درون مدرسه‌ی طبیعت بپردازد. در واقع یکی از دستاوردهای مهم مدرسه‌ی طبیعت ایجاد امکانی برای شکل‌گیری یک جامعه‌ی کودکی اصیل است.

همه‌گیر شدن بیماری کووید ۱۹ درس جدی برای ما انسان‌ها درباره‌ی سازوکار جهان طبیعی است و اهمیّت بهره‌مندی از دانش زیست‌محیطی را تأیید می‌کند.

این روزها همه ما از جنگ و ناامنی سخن می گوییم و اخبار ناگوار سیاسی و زیست محیطی داخل و خارجی را دنبال می‌کنیم و انتشار می‌دهیم. همه در حال ابراز ترس‌ها و اضطراب‌های خود و ارائهٔ تحلیل‌های مختلف در شبکه‌های اجتماعی یا روابط رو در روی انسانی هستیم.

در جامعه‌ای که بزرگان آن بر تولید ملی و فعالیت‌های تولیدی تاکید دارند و حتی نامگذاری سال‌ها با استفاده از چنین عناوینی صورت می‌گیرد زمینه‌های فکری و اجتماعی لازم در جهت گسترش تولید و تولیدمحوری باید از سنین کودکی در افراد ایجاد شوند. افرادی که در کودکی از سبک زندگی مصرفی برخوردار باشند و خود را تنها در نقش مصرف کننده بشناسند نمی‌توانند در آینده در جایگاه تولید کننده‌ای خلاق قرار گیرند.

مدرسه چه جاییست؟  مدرسه محل درس است. اما روشن نیست که آیا مدرسه محل درس دادن است یا محل درس گرفتن نیز؟ شاید گفته شود که هردو. اما آیا هروقت کسی درسی بدهد کسی هم لزوما درسی گرفته  و چیزی آموخته است؟ نه. به باورمن در خیلی از مواردچنین نیست، بخصوص در مورد کودکان. برای اینکه درس دادن ملازم با درس گرفتن باشد باید محصل برای درس گرفتن انگیزه داشته باشد. این در زمرهٔ اولین اصول تعلیم و تربیت است و هر معلمی نیک بدان آگاه. دانش آموز باید با شوق در محضر درس حاضر شود و بخواد که چیزی بیاموزد. آیا اگر معلم اصرار به درس دادن داشته باشد اما شاگرد میلی نشان ندهد چه خواهد شد؟

این روزها نسبت‌های ناروا به مدارس طبیعت کم نیست؛ برخی از سرِ ناآگاهی و برخی شاید از سرِ ستیز بی مورد. از جمله اینکه مدارس طبیعت با فراهم کردن حیوانات و بخصوص سگ می‌خواهند کودکان به حیوان بیش از انسان تعلق خاطر داشته باشند.

گزارش «شهروند» درباره مدارس طبیعت کشور که در خلأ قانون، یکی یکی تعطیل می‌شوند

مدرسه طبیعت «کاوی کنج» بعد از چهارسال فعالیت پلمپ شد؛ ۲۸ نفر از تسهیلگران مدرسه بیکار شدند و خانواده‌های مشهدی که کودکانشان را هر روز به این مجموعه می‌آوردند، مانده‌اند چه کنند.